بررسی انتقادیِ پژوهش‌های هرمنوتیکی پست‌مدرنیستی در‌باب تاریخ

دانش تاریخ، تاریخ‌نگاری، و معرفت تاریخی همواره یکی از موضوعات تحقیقاتی و مطالعاتی بسیار موردعلاقه صاحب‌نظران و اندیشمندان پست‌مدرن در غرب و برخی شارحان آن‌ها در ایران بوده است. اندیشه‌های پست‌مدرنیستی، که برآمده از نحله‌های فکری هرمنوتیکی بود، جنبشی علیه دیدگاه‌های به‌شدت پوزیتیویستی، قطعیت‌گرا، و عینیت‌باور به‌ویژه در علوم انسانی بود. صاحبان و واضعان این اندیشه، با بازتعریف دانش ‌تاریخ و معرفت تاریخی، مدعی شده‌اند که هرگونه شرح و توصیف رویدادهای گذشته در حکم ارائه تاویلی از آن‌هاست و گذشته هرگز به‌طور کامل و دقیق بازشناختنی نیست. اما واقعیت آن است که پذیرش و کاربست دیدگاه هرمنوتیکی پست‌مدرنیستی در تاریخ، در حکم رسیدن به شکاکیت مطلق و ویران‌کردن پایه‌های دانش تاریخ و بی‌اعتبارکردن آن است. ازاین‌رو، در این پژوهش تلاش شده تا این دیدگاه ویران‌گر و نسبیت‌گرا براساس متن سه کتاب رساله تاریخ نوشته بابک احمدی، بازاندیشی تاریخ نوشته کیت جنکینز، و زمان و حکایت نوشته پل ریکور ازنظر محتوا موردبررسی انتقادی قرار گیرد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد دیدگاه هرمنوتیکی پست‌مدرنیستی تاریخ حاوی تناقضاتی است که هویداشدن آن‌ها محققِ تاریخ را در پذیرش مدعای این دیدگاه دچار تردید جدی خواهد کرد.