مطالعۀ سبک ادبی ازدیدگاه زبان‌شناسی یا بازگشت به مطالعات سنتی؟ (نقدی بر کتاب سبک ادبی ازدیدگاه زبان‌شناسی)

کتاب سبک ادبی ازدیدگاه زبان‌شناسی بنابر مدعای نویسندۀ آن می کوشد تا الگویی برای تحلیل سبکی متون ادبی براساس دانش زبان شناسی، به‌ویژه دستور زایشی، به‌دست دهد. مقالۀ حاضر به‌تفصیل به ‌نقد و بررسی این ادعا پرداخته و پس از معرفی اجمالی نویسنده و کتاب، از جوانب مختلف صوری و محتوایی سبک ادبی ازدیدگاه زبان‌شناسی را نقد و ارزیابی کرده است. براساس یافته های نویسندۀ این سطور، کتاب موردبحث نه‌تنها روش و دیدگاهی تازه ارائه نداده است، بلکه به‌شیوۀ درس نامه های پیشین سبک‌شناسی بیش‌تر به استخراج شواهد ادبیِ منتزع از بافت بسنده کرده است. این کتاب برخلاف ادعای نویسندۀ آن به‌دلیل بهره نبردن از رویکردهای جدید سبک شناسی، کهنگی منابع، تکرار کاستی‌های درس‌نامه‌های پیشین، آگاهی سطحی از ادبیات، تلقی صناعت‌بنیاد از گونۀ ادبی و خطاهای فراوان در به‌کارگیری مصطلحات ادبی به توفیقی دست نیافت و هیچ کمکی به پیش‌برد پژوهش های سبک شناسی ادبی و مطالعات ادبیات فارسی نکرده است.

A Critique on Sabke Adabi Az Didghâhe Zabânŝenâsi

Ziya’ Ghâsemi claims in his book, Sabke Adabi Az Didghâhe Zabânŝenâsi, that he has presented an analytic pattern based on linguistics, especially generative grammar, to analyze literary text’s style. This essay evaluates the book and its writer’s claims through criticizing the book’s form and content. Based on this book, this article attempts to show not only this book does not present a new point of view and method, but also it merely addresses some abstract examples like previous stylistics handbooks in Farsi. The book cannot be counted as a progress in literary and stylistic studies in any way because of its out of date references, ignoring new approaches in stylistics, repetition of other handbook’s defects, shallow knowledge about Persian literature, and misunderstandings of some literary terms.