نگرش انتقادی به آرای سبک‌شناسان درباره سبک ارانی

دو کتاب سبک شناسی شعر شمیسا و غلامرضایی از شناخته ‌شده‌ترین منابعی هستند که با نگاه دوره ای (تاریخی/ جغرافیایی) سبک های شعر فارسی را دسته بندی کرده اند. این دو اثر سالیان متمادی است که باوجود برخی اشکالات عمده، منبع تدریس و مرجع پژوهش‌اند. عدم نگرش انتقادی و تخصصی به این دو اثر باعث شده که بارها با تغییرات کمی تجدیدچاپ شوند. این پژوهش بر آن است با تکیه بر روش کتاب‌خانه ای و مراجعه به متون اصیل و کهن، اطلاعات موجود در این دو اثر، درباره سبک ارانی (آذربایجانی) را بررسی و نقد کند تا برخی گزاره های غیرعلمی آن ها، که سال هاست پذیرفته شده و از پژوهشی به پژوهش دیگر منتقل می شوند، اصلاح گردند. در همین راستا، پس از نگاهی گذرا به پیشینه دسته بندی سبک های شعر فارسی و اشاره به برخی تعارضات درباره شعر قرن ششم و سبک ارانی ابتدا به نقد سبک شناسی شمیسا و سپس به نقد سبک شناسی غلامرضایی خواهیم پرداخت و نظرات انتقادی خویش را در ذیل هریک بیان خواهیم کرد.

A Critical Attitude Towards the Opinions of Stylistics Researchers on Arrani ‎‎(Azarbaijanian) Style

The two stylistics books of Shamisa and GholamRezaie are the sources which have divided the Persian poetry styles with aperiodic (historical/geographical) perspective. These two works, despite some major drawbacks, have been the source of teaching and reference for many years. The lack of critical and specialized review on these two works, caused them to be reprinted repeatedly with a little change. This research aims at investigating and analyzing the existing information in these books about Arrani style (Azarbaijani), in order to correct some nonscientific propositions which have been accepted for many years and are transferred from one research to another. In the same vein, after a quick look at the background of Persian poetry classification and reference to some existing conflicts about the Sixth century poetry and the Arrani (Azarbaijanian) style, we will discuss the stylistics criticism of Shamisa, and then the stylistics criticism of GholamRezaie.