روان‌کاوی لاکانی و امکان بازآفرینی امر سیاسی: بازخوانی انتقادی کتاب لاکان و امر سیاسی

نظریه‌های روان‌شناختی و سیاسی رسالت فهم رفتارهای فردی و جمعی را در متن زندگی سیاسی برعهده دارند. درطول دو دهه گذشته تحلیل ابعاد روان‌شناختی روان‌کاوانه سیاست با محوریت این بحث که چگونه می‌توان درباره ارتباط و تعامل سیاست و روان‌شناسی سخن گفت، موردتوجه بسیاری از پژوهش‌گران قرار گرفته است. در این میان، ژاک لاکان یکی از برجسته‌ترین روان‌کاوانی است که تلاش کرده است پلی میان مسائل روان‌شناختی و فلسفه و انسان‌شناسی و زبان‌شناسی بزند و می‌توان برخی دلالت‌ها را برای پیوند وجوه روان‌شناختی و سیاست در دستگاه فکری او یافت. پرسش اصلی مقاله این است که چگونه می‌توان خوانشی سیاسی از ایده‌های ژاک لاکان داشت. پی‌آمدهای تحلیلی پیوند روان‌شناسی و امر سیاسی در نظریه لاکان چه خواهد بود. پاسخ این است که نظریه روان‌شناختی سیاسی لاکان ازطریق بحث درباره امر واقعی و امر نمادین، دانش و تجربه، و امر سیاسی و امر اجتماعی ازیک‌سو، محدودیت‌ها را مشخص می‌کند و ازطرف‌دیگر، امکانات خلاقانه‌ای را پیش‌روی ما می‌نهد. این حوزه‌ای از تنش و امکانات و محدودیت‌ها و آرزو‌هاست. محور اصلی این مقاله معرفی و نقد و ارزیابی کتاب لاکان و امر سیاسی است.