درآمدی بر نقد نگرش فرهنگ‌محور در سیاست خارجی نقد کتاب زبان، گفتمان، و سیاست خارجی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
رنجبر مقصود
|
|
منبع
|
پژوهشنامه انتقادي متون و برنامه هاي علوم انساني - 1397 - دوره : 18 - شماره : 6 - صفحه:145 -167
|
|
چکیده
|
نویسنده در این کتاب سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را برمبنای گفتمان‌های ضدقدرت از دهه 1330 ش به بعد با رویکرد فرهنگی و گفتمانی تبارشناسی می‌کند. هدف در این مقاله ارزیابی دیدگاه و نگرش فرهنگی به سیاست خارجی به‌طور عام و نگرش نویسنده به‌طور خاص است. سوال اساسی این است که آیا نگرش فرهنگ‌محور توان نظری لازم را برای تبیین سیاست در ایران درکل و سیاست خارجی ایران به‌طور خاص داراست یا خیر. فرضیه مقاله این است که نگرش فرهنگ‌محور دچار تقلیل‌گرایی است و به‌جای تمرکز بر نقش قدرت و ساختار، فرهنگ را به‌عنوان معلول به‌جای علت موردتوجه قرار می‌دهد. از این نظر، نقد کلی نگرش فرهنگ‌محور به سیاست خارجی و نقد دیدگاه نویسنده درباب سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از محورهای عمده این مقاله است. به‌لحاظ نظری و روشی، روش و نظریه تحلیل گفتمان باتوجه‌به نسبی‌گرایی آن در تحلیل سیاست خارجی چندان قابلیت و کارآیی ندارد. دیدگاه کلی نویسنده نیز باتوجه‌به نگاه تقلیل‌گرایانه به مقوله فرهنگ ایرانیان و نقش آن در شکل‌دادن سیاست خارجی ایران، نقد شده است. مفروض اساسی در این پژوهش این است که دیدگاه‌های عینی‌گرایانه برای تبیین سیاست خارجی ایران کارآیی بیش‌تری دارند. یافته اساسی در این پژوهش ضرورت بازبینی در کاربست نظریه‌ای فرهنگ‌گرا در تبیین سیاست و سیاست خارجی است که در بسیاری از موارد کارآیی لازم را برای تبیین کامل واقعیت‌های سیاسی ندارند و نقش نهاد‌ها و ساختار را انکار می‌کنند یا نادیدهمی‌گیرند.
|
|
کلیدواژه
|
گفتمان، گفتمان قدرت، گفتمان ضدقدرت، نگرش فرهنگ‌محور، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
|
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم, گروه علوم سیاسی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
maghsoodranjbar@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|