نقد مفهومی کتاب دولت، نفت و صنعتی‌شدن در ایران روایتی ناکام از سیاست‌گذاری صنعتی ایران

یکی از مفاهیمی که طی یک‌صد سال گذشته همواره ذهن اندیشمند ایرانی را به‌خود مشغول داشته است، علل توسعه‌نیافتگی جامعۀ ایرانی است. این مسئله از منظرهای متعددی بررسی شده است. یکی از سویه‌های مهم توسعه‌یافتگی دست‌رسی به سطح بالای صنعتی‌شدن است. سیاست‌گذاری توسعۀ صنعتی که به‌نوعی از دوران حکومت رضاشاه پهلوی به این‌سو به‌منظور بازسازی زیرساخت‌های کشور پی‌گیری شد، به‌مثابۀ زیربنای توسعۀ کشور همواره یکی از نقاط مهم توسعه‌نیافتگی موردتوجه بوده است. باوجود اهمیت بررسی و شناخت عوامل و علل توسعۀ صنعتی کم‌تر اثری به‌طور مشخص بر علل توسعه‌نیافتگی صنعتی تاکید کرده است. در این مقاله کتاب نفت، دولت و صنعتی‌شدن در ایران که نوشتۀ مسعود کارشناس (استاد دانشگاه سواز لندن انگلستان) است و یکی از آثار معدودی که علل سیاست‌گذاری ناکارآمد صنعتی را بررسی کرده است بررسی و نقد می‌شود. نویسنده تلاش داشته است که با رویکردی ساختاری تاثیر نفت را در سیاست‌گذاری صنعتی در دوران پهلوی بررسی کند. نگاه در مقالۀ حاضر ناظر به نقد رویکرد نویسنده به موضوع تاثیر نفت در سیاست‌گذاری صنعتی و نتایج حاصل از رویکرد اتخاذ‌شده است.