بررسی و نقد کتاب الشعراء المحدثون

سخن از نوگرایی و پیش‏گامان آن در شعر عصر عباسی فقط به زمان معاصر اختصاص ندارد، بلکه از همان زمان‏ های نزدیک به آن عصر، که نقد ادبی براثر درآمیختن فرهنگ عربی با فرهنگ‏ ها و میراث‏ های فرهنگی و تازه‏ های تمدنی پا گرفت، به‏ صورت پراکنده در آثار آنان مشاهده می‏‌شود؛ از جاحظ گرفته تا قدامه‏ بن جعفر و آمدی و ابن ‏قتیبه و ابوالفرج اصفهانی. حسن درویش، نویسندۀ کتاب الشعراء المحدثون، با روش تحلیلی توصیفی، موضوع را واکاوی کرده تا فراگیری نوگرایی را در جنبه‌های مختلف هنر شاعری اینان آشکار کند. با بررسی اثر حاضر، می ‏توان دریافت که نوآوری نگارنده نخست در گردآوردن سرآمدان این جریان در این کتاب است. سپس، اشاره به زوایای پنهان حرکت نوآوری در جنبه‏ های مختلف شعر آنان؛ از نوآوری در زبان شعری تا بنا و تصویر و موسیقی و غرض‌‏های مختلف شعری. دیگر آن‏که حضور نویسنده تا حدود قابل ‏ملاحظ‌ه‏ای در این اثر نمایان است، و بیش‏تر پس از نقل آرای مختلف یا آنان را تایید کرده است یا با برهانی مناسب آن‏‌ها را رد می‏کند یا در برخی موضوعات خود نظری ارائه می‏‌نماید.