خاوران نامه از منظر هنر نگارگری، با تاکید بر عوامل موثر در شکل گیری اثر هنری و تحلیل نمادهای آن

خاوران نامه از منظر هنر نگارگری، با تاکید بر عوامل موثر در شکل گیری اثر هنری و تحلیل نمادهای آن محمد معمارزاده چکیـده خاوران نامه یکی از آثار ارزشمند تاریخ نگارگری ایران است. متن این اثر توسط ابن حسام خوسفی شاعر سده ی نهم سروده شده است. مضمون اصلی این اثر مبین مقام و منزلت علی (ع) و شرح نبردهای آن حضرت می باشد. برخی از مضامین خاوران نامه برگرفته از اسطوره های باستانی ایران است. عوامل متعدد در ارتقای این اثر، به عنوان یک شاهکار نگارگری ایران، دخیل بوده اند در میان این عوامل افزون بر سیاست حکام، ویژگی های سبکی و توانمندیهای خالق اثر نیز در خور اهمیت است. در مقاله حاضر به شیوه تحلیلی ضمن تبیین عوامل موثر در آفرینش نگاره ها، تحلیل نمادها و مفاهیم آن نیز مد نظر بوده است. دستاورد تحلیلی این مقاله مبین پیوندهای تنگاتنگ هنر و مذهب، همچنین نشانگر تعاملات هنر، مذهب و سیاست در سده نهم می باشد. واژگان کلیدی: خاوران نامه،‌ ابن حسام خوسفی، نگارگری ایرانی، سده ی نهم.