مهاجرت، حاشیه نشینی و اثرات آن بر سلامت شهری؛ مطالعه موردی: بیرجند

مهاجرت، حاشیه نشینی و اثرات آن بر سلامت شهری ؛ مطالعه موردی: بیرجنـد عمران راستی راضیه آرزومندان چکیـده پس از گذشت چند دهه از اجرای برنامه های توسعه در کشورهای رو به رشد، افزایش جمعیت شهرها، نخستین نشانه ظهور مسایل و مشکلاتی در زمینه برنامه ریزی های شهری بود. به دنبال هجوم روز افزون جمعیت به خصوص از مناطق روستایی، مهاجرت و حاشیه نشینی به عنوان دو پدیده لاینفک مباحث شهری مطرح شدند. پژوهش حاضر سعی دارد با تبیین مهاجرت های روستایی و حاشیه نشینی، به تحلیل ویژگی های عمده جمعیتی و اقتصادی- اجتماعی خانوارهای ساکن در مراکز جمعیتی حاشیه شهر بیرجند (محلات جوادیه، کارگران و موسی بن جعفر) بپردازد. روش پژوهش از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از نوع اسنادی- پیمایشی است. جامعه آماری 6902 خانوار ساکن در سه محله مذکور می باشد و حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی، 327 خانوار به دست آمده است. در تحلیل یافته های تحقیق از روش های آماری توصیفی و استنباطی به ویژه ضرایب همبستگی و آزمون کای اسکویر، بهره گیری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مبدا اولیه اکثر مهاجرین حاشیه نشین (64/1 درصد)، مناطق روستایی است. پایین بودن سطح سواد و بالا بودن نرخ بیکاری و همچنین عدم تعادل در توزیع درآمد، از مهمترین ویژگی های اقتصادی- اجتماعی جامعه نمونه تحقیق، محسوب می شوند. واژگان کلیدی: مهاجرت های روستایی، حاشیه نشینی، آسیب اجتماعی، سلامت شهری، محلات حاشیه بیرجند.