طراحی و اعتباریابی الگوی بومی گردشگری مذهبی در شهر مشهد با رویکرد آمیخته

توسعه بازار گردشگری مذهبی در حکم ضرورتی انکارناپذیر در جهان، بویژه کشورهای اسلامی مطرح است. گردشگری مذهبی سه تعریف را در برمی‌گیرد سفر به یک منطقه مذهبی (زیارت مذهبی) سفر برای تجمع مذهبی و سفر تفریحی همراه با گروه مذهبی. از این‌رو و با توجه به اهمیت این نوع گردشگری، این مطالعه با هدف ارائه الگوی بومی گردشگری مذهبی در شهر مشهد و با رویکرد آمیخته و به روش ترکیبی انجام شده است. روش تحلیل در این پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی و تحلیلی است. بخش کیفی با نظریه داده بنیاد و بخش کمّی با استفاده از تکنیک حداقل مربعات جزئی انجام شده است. جامعه آماری در بخش‌های کیفی شامل 12 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاهی در رشته صنعت گردشگری، مدیران و افراد فعال در امور گردشگری مذهبی در شهر مشهد و جامعه آماری در بخش اعتبارسنجی الگو، شامل 384 نفر از گردشگران مذهبی شهر مشهد هستند. داده‌های حاصل از مصاحبه با کمک نرم‌افزار maxqda برای شناخت مقوله‌های اصلی و فرعی، ارائه الگوی نهایی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحلیل نشان داد که الگوی حاصل مشتمل بر هشت مقوله اصلی شامل سیاست‌های کلان گردشگری مذهبی، مدیریت تسهیلات و خدمات گردشگری، نظام تحقیقاتی مذهبی، استقرار فرهنگ گردشگری مذهبی، ارزیابی استراتژیک گردشگری، چالش‌های گردشگری مذهبی، توسعه زیرساخت‌ها و خدمات لازم متناسب با نیاز گردشگران مذهبی و توسعه گردشگری‌ است. نتایج بخش کمی نیز با کمک نرم‌افزار smart pls  نشان می‌دهد مدیریت تسهیلات و خدمات گردشگری، نظام تحقیقاتی مذهبی و استقرار فرهنگ گردشگری مذهبی بر توسعه توریسم مذهبی در شهر مشهد تاثیرگذار هستند.

presenting the local model of religious tourism in the city of mashhad by using a mixed method and its validation

introductionreligious tourism, based on religious convictions, is one of the world’s oldest, and most successful travel types from antiquity to the present. the world needs to boost religious tourism, especially in islamic countries. islam promotes advancement and greatness for people. the aforementioned information demonstrates how islam has significantly influenced iranian tourism, travel habits, and travel reasons. regarding the presence of razavi holy shrine, other natural and historical attractions, and its location on north-south transnational corridor, mashhad, the first pole of the shiite world and iran’s second religious’ city, attracts the most religious tourists. although it is agreed that this is the city’s main goal, it should be highlighted that iranian tourism management practices have shown that the industry’s top priority is the preservation of values, not economic or social issues. despite what has been said, the researcher decided to close the gap in earlier studies by presenting the indigenous model of tourism while considering structural and meta-structural differences, as well as the country’s platform for offering religious tourism services, which is completely distinct from other models in other parts of the world. iran has a brand-new and cutting-edge religion. what is the regional pattern of religious tourism in mashhad, as mentioned in the research’s stated purpose? research methodologythe present study uses a mixed-method approach to analysis, combining preliminary and analytical methods, focusing on achieving specific research objectives. the qualitative portion of the study involved using an interview protocol for gathering data. subsequently, the grounded theory approach was employed to categorize, classify, and scrutinize the data. twelve persons who have the necessary competence and occupy academic positions in the travel and tourism sector make up the community of qualitative researchers.