>
Fa   |   Ar   |   En
   جایگاه خراسان بزرگ در تحولات مذهبی و هنری شرق در دوره اشکانیان  
   
نویسنده ظهوریان مریم ,فرزین سامان
منبع مطالعات فرهنگي اجتماعي خراسان - 1399 - دوره : 14 - شماره : 3 - صفحه:83 -114
چکیده    خراسان بزرگ در تمامی دوران های تاریخی ایران، نقش موثری در تبادلات منطقه ای شرق ایران داشته و در این زمینه، اطلاعات جامعی در اختیار پژوهشگران است. اما در این میان، پیرامون عملکرد منطقه خراسان در تاریخ اشکانی، به دلیل از بین رفتن آثار و منابع تاریخی توسط ساسانیان و هم چنین گذر زمان بسیار محدود می باشد. بر این اساس، هدف از انجام این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته است، تحلیل جایگاه خراسان بزرگ (خراسان امروزی، بلخ، مرو، هرات)، به‌عنوان اولین مقر حکومتی اشکانیان در زمینه های مذهبی و هنری این دوره می باشد که این امر با توجه به منابع دسته اول و مدارک باستان شناختی به دست آمده از این دوره انجام می‌پذیرد. پژوهش پیش رو، در صدد پاسخ گویی به این پرسش ها می باشد که خراسان بزرگ در تاریخ اشکانی، چگونه توانسته است زمینه ساز تحولات ساختاری مذهبی و هنری گردد و در ادامه، بیشترین تاثیرگذاری تحولات مذهبی و هنری خراسان بزرگ درکدام مناطق مشهود است. در این راستا، با توجه به یافته‌های پژوهش می توان گفت جایگاه خراسان بزرگ در دوره اشکانی، به صورت فرامنطقه ای بوده و بر اساس تسامح مذهبی و فرهنگی صورت پذیرفته است. هم چنین خراسان بزرگ به دلیل قرارگیری در گذرگاه ارتباطی شرق و غرب، توانسته است با گسترش مذهب بودا، مهر و زرتشتی در شرق ایران، هند، چین و حتی روم بیزانس تاثیرگذاری مذهبی داشته و با توجه به آثار هنری هم چون سفال سازی و شیشه‌گری در هند و چین، تاثیرگذاری هنری ایجاد نماید. علاوه بر آن، با تحلیل ریشه شناسی خط و زبان پهلوی در دوره اشکانی، دریافتیم که این منطقه با توسعه خط و زبان پهلوی در داخل ایران، تاجیکستان و افغانستان تاثیر فرهنگی  به صورت فرامنطقه ای ایجاد نموده است.
کلیدواژه خراسان بزرگ، اشکانیان، هنر، مذهب، فرهنگ
آدرس دانشگاه بیرجند, دانشکده هنر, گروه باستان‌شناسی, ایران, دانشگاه بیرجند, دانشکده هنر, گروه باستان شناسی, ایران
پست الکترونیکی farzin@birjand.ac.ir
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved