بررسی تطبیقی پارچه بافی دوران مفرغ شهر سوخته با مصر، آناتولی و میان رودان

هنر و فن آوری دوره مفرغ و هزاره سوم پ.م. که هنگامه رشد جوامع شهرنشین و افزایش ارتباطات بینافرهنگی در غرب آسیاست، از اهمیت ویژه ای در تاریخ بشر برخوردار است. پارچه بافی از هنرهایی است که در این دوران به ویژه در سرزمین هایی همچون آناتولی، مصر، میان رودان و ایران جان می گیرد و بستری برای داد و ستد و ارتباطات فرهنگی می گردد. پارچه در این دوران، هم کاربرد روزمره دارد و هم کاربرد آیینی. بنابر آنچه گفته شد، در نوشتار پیش رو تلاش شده با رویکردی تطبیقی دستگاه های پارچه بافی تاریـ پودی این مناطق در دوره مفرغ و بطور موردی شهر سوخته بررسی شود. در این راه، با گردآوری داده های اسنادی کتابخانه ای و موزهای، پی جویی توصیفی- تحلیلی خاستگاه، گونه ها و روش های پارچه بافی شهر سوخته انجام شده است. این نوشتار براساس هدف، از گونه پژوهش های بنیادی و از لحاظ ماهیت و روش، از گونه پژوهش های تاریخی است.پرسش هایی که نگارندگان درپی پاسخ گویی به آنها هستند، بدین قرار است: 1. بهره گیری از چه دستگاه هایی در تولید پارچه به روش تاری- پودی در هزاره سوم پ.م. در ایران، مصر، آناتولی و میان رودان رواج داشته است. 2. مردمان شهر سوخته کدامیک از دستگاه های بافندگی را به کار می برده اند. نتایج بررسی های پژوهش حاضر نشان می دهد استفاده از سه دستگاه پارچه بافی افقی- زمینی، عمودی دو محوری و وزنه ای در محوطه های باستانی هزاره سوم پ.م. رایج بوده است. طرح بافتهای پیچیده و گوناگون پارچه های یافت شده در شهر سوخته همراه با دیسک های گردی که به عنوان وزنه های پارچه بافی کاربرد داشته اند و نیز کشف نمونه هایی که کاربرد لوحه بافی را در ریشه های تزیینی انتهای پارچه ها نشان می دهند، شواهدی بر استفاده از دستگاه های پارچه بافی وزنه ای در مکان یادشده هستند.