بررسی تطبیقی وجوه تصویری نقوش سکه و تمبر در دوره قاجار

دوره قاجار را می توان دوره نوآوری و شروع تحولات جدید در هنر ایران دانست. از جمله این تحولات، رابطه فزاینده و مراودات مختلف با غرب است که به دنبال ورود انواع دانش ها و علوم جدید به ایران، تاثیرات ویژه این پدیده بر امور مختلف در دوره قاجار دیده می شود. در این میان، دگرگونی هایی هم در وضعیت اداری پدید آمد و به دلیل ایجاد تشکیلات پستی جدید به منظور برقراری ارتباطات سریع تر میان ایالات و ولایات داخلی، چاپ تمبر به سبک اروپایی انجام شد. هرچند یکی از آثار تاریخی ایران، نقوش سکه و تمبر دوران قاجار است اما باوجود اهمیت نقوش به کار برده شده روی این اقلام که خود گواهی عینی در بازگویی تحولاتِ تاریخی، اجتماعی و فرهنگی و تفکرات حاکم بر نظام کشور هستند، متاسفانه پژوهش و مطالعه در زمینه شناخت نقوش به کار رفته روی آنها در میان سایر صنایع و هنرها کمتر صورت گرفته است.روش تحقیق به کارگرفته شده در مقاله پیش رو، تاریخی و روش گردآوری اطلاعات آن، مطالعه کتابخانه ای همراه با بررسی اسناد تاریخی است. بنابر بررسی اسناد تاریخی و نیز تطبیق عناصر تصویری، می توان به وجود وجوه مشترک تصویری میان نقش های سکه و تمبر دوره قاجار پی برد. ضمن اینکه، نقوش و تصاویر تمبرها به نوعی ادامه دهنده و مرتبط با نقوش روی سکه ها هستند و هر دوی آنها، عاملی در جهت نمایش قدرت بوده اند. امید است، در این راستا با کنکاشی در تحولات به وجودآمده در نقوش و تصاویر سکه و تمبر، کمکی به شناخت بیشتر آنها شود.