اصول طراحی مراکز آموزشی بر مبنای فلسفه تعلیم و تربیت

نوع کالبد فضاهای آموزشی، رابطه مستقیمی با اهداف تعلیم و تربیت دارد. بی‌توجهی به اهداف تعلیم و تربیت و تعیین کالبدِ وابسته به آنها، منجر?به تقلید ناآگاهانه از کالبد فضاهای آموزشی می‌گردد. این امر ناهمگونیِ بین اهداف تعلیم و تربیت و کالبد فضاهای آموزشی و اثرات نامطلوب بر آموزش و فرهنگ را در?پی خواهد داشت. بر?این?اساس مساله اصلی در نوشتار حاضر، رابطه بخشیدن بین اندیشه و کالبد یا تعاریف تعلیم و تربیت و ظهور فضایی‌شان است. بدین‌ترتیب هدف نیز، شناخت این تعاریف و تعیین اصول طراحی فضاهای آموزشی بر مبنای آنها است. در?این راستا با بهره‌گیری از منابع مکتوب، دیدگاه‌های فلسفی، اجتماعی و روان‌شناختی اندیشمندان درباره تعلیم و تربیت بازخوانی شده‌اند. ضمن‌اینکه، تعلیم و تربیت از دیدگاه اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان با توجه به جهان‌بینی، انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی، آرا و اصولِ تعلیم و تربیت از دیدگاه هر اندیشمند، بررسی گردیده‌است. با بهره‌گیری از این مفروضات و روشی استدلالی، اصول طراحی فضاهای آموزشی استخراج‌شد. بنابر تاثیر ابزار شناخت در تعیین نوع کالبد، برای تکمیل اصول ابزار?شناختی که هر اندیشمند برای رسیدن به اهداف تعلیم و تربیت آن را لازم‌دانسته، ابزار شناخت مطرح‌شده و درنهایت، اصول چندگانه‌ای برای طراحی فضاهای آموزشی ارایه گردیده?است. از دیگر?سو، آشنایی با الگوهای طراحی مطرح در جهان مبنی‌بر بهره‌گیری از تجربیات آنها در زمینه تکمیل اصول به‌دست‌آمده، ضروری به‌نظر می‌رسید. بنابر?این، با نگاهی به الگوهایی همچون شش اصل طراحی برتر محیط‌های یادگیری، سی و سه اصل طراحی آموزشی برای مدارس اجتماعی و مراکز آموزشی و زبان طراحی مدرسه، اصول بیست و چهارگانه طراحی فضاهای آموزشی کشور به‌عنوان نتیجه و یافته‌های پژوهش حاضر، پیشنهاد شدند.