بررسی نقش عکاسی در هنرهای جدید ایران

از ابتدای دهه شصت، هنر جدید در امریکا پا به عرصه وجودگذاشت و در شاخه های گوناگونی همچون هنر مفهومی، ویدیو، هنر چیدمان، هنر زمینی، مینیمال آرت و بادی آرت پیگیری شد.ایران نیز، از همان ابتدا با این سیر هنریِ هنر جدید، همگام بود. لیکن، به سبب نبود منبعی موثق و منظم از آغاز و سیر تحول تاریخ هنر جدید ایران، نگارنده مقاله حاضر برآن شد تا با مطالعه و تحقیق میدانی شاخه ها و هنرمندان فعال این عرصه را شناسایی کند. اگرچه، دو نمایشگاه هنرِ مفهومی و هنرِ جدید برگزارشده در موزه هنرهای معاصر تهران (80 و 81) ، تنها پایه های اصلی جامعه آماری این پژوهش هستند بااین حال، بیشتر نمونه های بیان شده در این مقاله، نتیجه بررسی میدانی آثار هنرمندانی است که طی چند سال اخیر در نگارخانه ها به نمایش درآمده اند. ازآنجایی که عکاسی، در تمامی شاخه های هنر جدید پایِ ثابت آنها به شمارمی رود، هدف مقاله پیشرو، پاسخ به این پرسش است که عکاسی چه نقشی در هنر جدید ایفامی کند. ازین رو، در پژوهش حاضر تلاش برآن بوده تا نخست مختصری درباره سیر تحول تاریخی و چگونگی شروع هنر جدید در ایران با آوردن آثار هنرمندان ایرانی بیان شود. سپس، اهمیت و کاربرد عکاسی، چه درمقام عنصری برای ثبت و ماندگاری و چه در مقام ماده خام و عنصر اصلی تشکیل دهنده اثر در شاخه هایی از هنر جدید اعم از هنر مفهومی، هنر ویدیویی و هنر زمینی که بیشتر هم در ایران جریان دارد، بررسی شود.با بررسی آثار یادشده، چنین به دست آمد که به سبب میرا و ناپایداربودن برخی از آثار جدید، عکس یگانه وسیله حفظ و ماندگاری شاخه های هنر جدید است و دربرخی دیگر، عکس ها نه تنها ثبت کننده بلکه خود، رسانه اصلی به شمار می روند.