ارزش گذاری ابعاد عینی در زیبای یشناسی نقوش آجری با تکنیک کوداس(نمونه موردی: خوو نچین یهای بافت تاریخی خانه های دزفول)

یکی از عوامل موثر در کالبد معماری، توجه به تزئینات است که به واسطه الگوهای هندسی شکل گرفته اند. این عنصر کالبدی در قسمت های مختلف بنا کاربرد داشته و نقوش زیبایی را ایجاد کرده است. همچنین، آفرینش زیبایی در دو بعد عینی و ذهنی قابل بررسی است که در این پژوهش، ابعاد عینی تزئینات به سبب معیارهایی موثر در شکل گیری نقوش مطرح می شوند. به این ترتیب، شناخت و تاثیرگذاری آنها به عنوان یکی از اهداف پژوهش در بستر تحقیق محسوب می شود. بستر مورد مطالعه در شهری با پیشینه تاریخی ارزشمند و در رابطه با تزئینات آجری است. بر این اساس، دزفول با ویژگی های کالبدی خاص خود مد نظر بوده و دارای نقوش آجری خوون چینی است. همچنین، پرسش های مطرح شده عبارت هستند از؛ عوامل موثر بر مولفه های عینی در زیبایی شناسی خوو نچینی کدام هستند؟ تاثیر هر کی از مولفه های عینی بر هندسه خوون چینی، به چه نحوی است؟ تحقیق حاضر، ترکیلی از روش پیمایش در نمونه موردی و توصیفی تحلیلی است. در این روش با استفاده از مشاهده، موردکاوی، مطالعه کتابخانه ای و مصاحبه، به شناخت بستر پژوهش پرداخته می شود. سپس، چارچوب پژوهشی با تکنیک کوداس، ارزش گذاری شده و بررسی مولفه های زیبایی در جامعه نمونه، صورت می گیرد. در نهایت طبق یافته های پژوهش، تحلیل داده ها و استنتاج منطقی، نتیجه گیری انجام می شود. یافته های تحقیق نشان می دهند که تزئینات خوون چینی دارای الگوهای هندسی مختلفی بوده و نمودی از زیبایی را به نمایش گذاشته؛ به طوری که تحت تاثیر مولفه های زیبایی شناسی شکل گرفته اند. همچنین، نتیجه حاصل از پژوهش بیانگر آن است که معیارهای موثر در آفرینش زیبایی عینی شامل؛ تناسبات، ارتباط با اعداد، نوع نقش، ریشه های نقوش، تکرارپذیری و تا یکد بر نقش خاص م یشوند. این معیارها به صورت عام و خاص در نقوش به کار رفته و از تنوع قابل توجهی برخوردار هستند.

A comparative study of the motif of the five-petal flowers in the decoration of the magnificent palaces of Ali Qapu and Chehel Sotun in Isfahan

Fivepetal flower is one of the most used decorative signs in Iranian buildings. Ali Qapu palace and Chehel Sotun palace are two of the buildings which fivepetal flowers are used in them in tremendous numbers. Diversity, beauty, production and methods of implementation are considerable in these palaces. The purpose of this study is to examine the characteristics and distinguishable features of this motif and its development in these two palaces considering their form, techniques of implementation, and coloring.Therefore, the research question is: What are the similarities and differences among the visual and technical features of the fivepetal flower motif in these two palaces? The research method is descriptivecomparative. Data collection has been done through field research, analysis of written documents, and direct observation. The research results show that the use of fivefeathered flowers in the two buildings under investigation is important and according to their initial form, they seem to have followed a single pattern. At Chehel sotun Palace special techniques such as: Naturalism, construction, and elegance were used in the design, pattern, and execution. In addition, painting and gilding have also been used widely. But in the Ali Qapu Palace, due to the limited color, variety in technique, execution and size has been seen more.