نقش و عملکرد ظروف سفالی عصارخانه های استان اصفهان

عصارخانه به‌عنوان یکی از مراکز صنعتی مهم در شهرهای بزرگ، از گذشته تا کنون، دارای ابعاد مختلفی است که در آن محیط کالبدی، ابزار و ادوات و دانش و علوم مرتبط با این صنعت، دست به دست هم داده تا محصولاتی از عصاره دانه های روغنی با چندین کاربرد تولید شوند. از آنجایی که تولید محصولات روغنی نیازمند زمان طولانی و نیروی کارآمد بوده و طی مراحلی طاقت‌فرسا حاصل می شده است، بنابراین، محصولاتی ارزشمند و نیازمند شرایط و وسایل نگهداری مناسب بوده اند. در این راستا، با توجه به نقش بسزایی که ظروف سفالی در عصارخانه ها داشته‌اند، پژوهش پیش رو جهت پاسخ‌گویی به این سوالات انجام گرفته است؛ 1. ویژگی ظروف سفالی عصارخانه ها چیست؟ 2. ظروف سفالی در عصارخانه ها چه نقش و کاربردی داشته‌اند؟ 3. در طبقه‌بندی سفالینه ها، ظروف عصارخانه در کدام دسته قرار می گیرند؟ پژوهش حاضر با رویکردی توصیفیتاریخی و با تکیه بر منابع مکتوب و مشاهده تعدادی عصارخانه در استان اصفهان، ضمن برشمردن ویژگی‌های ظروف عصارخانه ها به‌ویژه سفال‌ها و خمره های بزرگ حمل و ذخیره روغن، اشاره ای نیز به نمونه‌های مشابه این ظروف از گذشته تا کنون داشته است. نتیجه پژوهش چنین حاصل آمد که ظروف سفالی عصارخانه‌ها، دارای ویژگی هایی همچون نوع متفاوت لعاب، شکل و اندازه و خصوصاً کاربردهای متنوع در قسمت‌های مختلف عصارخانه هستند؛ به‌گونه‌ای که برخی جهت روغن گیری، داخل زمین و برخی جهت نگهداری، درون دیوارها جای گذاری می‌شده و برخی، ظروف ذخیره و حمل روغن بوده‌اند. بنابراین این ظروف، نوع خاصی از ظروف سفالی بوده که فقط برای مجموعه های کارگاهی تولید می‌شده و می توانند به‌عنوان سفالینه‌های محلی برای مجموعه‌های کارگاهی معرفی شوند.

The role and function of an oil mills pottery (Case Study: oil mills of Isfahan)

Oil mill One of the major industrial centers in big citeis, from Ancient to present time, It has different dimensions that physical environment in it, Tools and implements, Knowledge and science related to this industry, Mixed together and Products extracted from oilseeds to produce multiple uses. Because of the production of oily products, It takes a long time and efficient power and achive very hard, so its worthwhile product and need the Proper storage conditions and equipment Which is in this direction pottery have Important role in oil mill. So There are some questions about this research: 1) What are the pottery characteristics that use in oil mills? 2) What is their role and function in oil mill? 3) What kind oil mills pottery, in the category of potterys? These are questions that answers this Research with historicaldescriptive approach and Classifies according to Written Resources, anthropological Research, observation number oil mills of Isfahan province , and By specifying the characteristics of an oil mills dishes especially Shifting and save Jars of clay; such as different type of glaze container, The capacity of dishes, Especially how they are placed in oil mills, compare them whith similar prehistoric to present day. Conclude of this research is that the oil mills pottery are a special kind of pottery that is produced only for workshop collections Kind of storage containers in category of Local pottery.