ارزیابی تغییرات دوره‌ای پوشش زمین از سال 2001 تا 2015 میلادی در ایران با استفاده از modis land products (mcd12q1)

پوشش سطح زمین و تغییرات آن از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر تغییرات زیست‌محیطی به حساب می ‌آید. از این ‌رو، درک و پیش‌ بینی علل، فرایندها و نتایج تغییرات پوشش زمین به یک چالش عمده بر روی سطح کره زمین تبدیل شده است. امروزه سنجش از دور و داده های ماهواره‌ ای به‌ طور موثر برای شناسایی و تعیین مقدار تغییرات پوشش زمین و اثرات آن بر محیط زیست استفاده می ‌شوند. در این تحقیق، با استفاده از محصول اطلاعاتی mcd12q1 تغییرات  زمانی-مکانی پوشش سطح زمین در سطح کشور با دقت مکانی 500 متر در بازه های زمانی پنج ساله از سال 2001 تا 2015 میلادی مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. این بررسی نشان داد، در دوره زمانی مورد مطالعه، اراضی بدون پوشش و خاک لخت بالغ بر 60 درصد از سطح کشور را در بر دارند. سطح اراضی جنگلی، زراعی و پوشش علفی به‌ترتیب از 0.8، 4.8 و 421.4 درصد در سال 2001 به 0.6، 4.5 و 20.9 درصد در سال 2015 تقلیل یافته است. همچنین، ماتریس ارزیابی تغییرات نشان داد که در بازه ‌های زمانی 2005-2001، 2010-2005 و 2015-2010 پوشش سطح زمین با روندی صعودی به‌ترتیب در 2.13، 3.25 و 3.30 درصد از سطح  کل کشور تغییر یافته است و در مجموع از سال 2001 تا 2015 میلادی مجموع اراضی تغییر یافته معادل 6.08 درصد از سطح کشور برآورد شده است.

assessment of land cover changes of iran in the period of 2001 to 2015 using modis land products (mcd12q1)

land cover change is one of the most effective factors of environmental change. so, understanding and predicting the causes, processes and consequences of land cover has become a major challenge. the remote sensing and satellite data technologies can be used effectively to detect and quantify land cover changes and its effects on the environment. this research used the modis mcd12q1 yearly data at 500 m resolution to evaluate the spatio-temporal changes in the national land cover of iran from 2001 to 2015 in five years periods. land cover maps of iran were generated based on 12 classes for years of 2001, 2005, 2010 and 2015 and then evaluated using “landcover change matrix”. areal distribution analysis showed that the most parts of iran covered by barren areas (more than 60%). the area of forests, croplands and grasslands were reduced from 0.8, 4.8 and 21.4 percent respectively in the year of 2001 to 0.6, 4.5 and 20.9 percent of iran’s area in 2015. furthermore, to evaluate land cover changes in five years’ period, the land cover map of the first and last years of each period were compared using “landcover change matrix”. results showed that in the five years periods of 2001-2005, 2005-2010 and 2010-2015 land cover of iran changed increasingly as 2.13, 3.25 and 3.30 percent respectively of iran’s area. and the overall changes of land cover in iran from 2001 to 2015 is 6.08 percent of iran’s area.