توسعه مدل دراستیک اصلاح شده drast-vul برای تعیین آسیب‌پذیری آبخوان در مناطق شهری

در آبخوان های مناطق شهری، به‌دلیل وجود منابع مختلف آلاینده، احتمال آلودگی منابع آب زیرزمینی بالاست، لذا، بررسی آسیب‌پذیری منابع آب زیرزمینی می تواند در تعیین نقاط آسیب‌پذیر و حساس آبخوان بسیار موثر باشد. هدف از این مطالعه، ارائه و توسعه مدل دراستیک اصلاح شده برای تعیین آسیب‌پذیری آبخوان در مناطق شهری ارومیه است. برای این منظور، پارامترهای با تاثیر کم، شیب و محیط آبخوان از مدل دراستیک حذف و در عوض پارامترهای کاربری اراضی، شاخص شهرنشینی، ارزش و بهای آب و منابع آلاینده دخیل در آلودگی به مدل اضافه و لایه های تغذیه و تاثیر زون غیراشباع اصلاح شد. نتایج حاصل از مدل دراستیک اصلاح‌شده drast-vul در منطقه مورد مطالعه نشان می‌دهد که در بیشتر مناطق ریسک آلودگی کم تا متوسط بوده، ولی در 29 درصد از محدوده مورد مطالعه به‌دلیل فعالیت‌های کشاورزی، صنعتی و عمق کم آب زیرزمینی آسیب‌پذیری بالاست. بر اساس نتایج حاصله، بیشترین حساسیت مدل نسبت به پارامتر منابع آلاینده، کاربری اراضی و منطقه غیراشباع بوده، با توجه به زیاد بودن سطوح نفوذناپذیر در مناطق شهری، حساسیت مدل به پارامترهای تغذیه خالص، ضریب قابلیت انتقال و ارزش و بهای آب کم است. با توجه به نتایج مثبت حاصل از صحت ‌سنجی مدل از طریق نیترات، مدل ارائه شده می تواند به ابزار کارآمد برای حفاظت، پیشگیری و بهره‌ برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه و همچنین، به‌عنوان یک مدل آسیب‌پذیری الگو، برای سایر آبخوان‌های شهری استفاده شود.

modifying drastic model drast-vul to determine groundwater vulnerability in an urban aquifer

due to various sources of contamination in the urban aquifers, the potential for pollution of groundwater resources is high. thus, the vulnerability of groundwater resources can be very effective in identifying vulnerabilities and sensitive groundwater aquifers. the aim of this study was to present a modified drastic model to determine groundwater vulnerability in urmia urban aquifer. to this end, parameters with low impact such as slope and aquifer media were ignored from the drastic model. instead, land use, urbanization index, water value and pollution sources were added to the model. also, the impact of unsaturated zone media and recharge layers were corrected. results of the modified drast-vul model in the study area demonstrate that in most areas, the risk of pollution is low to moderate and the vulnerability in 29% of study area is high due to agricultural and industrial activities and low groundwater depth. considering the results, the vulnerability index is the most sensitive measure to the parameter of pollutant sources, land use and the unsaturated zone. the sensitivity of the model to recharge, transmissivity and water value parameters were low due to the increase of impermeable surface in urban area. based on positive results obtained from model validation through nitrate, the proposed model can be considered as an effective tool for the protection, revention and optimal utilization of groundwater resources in the study area. also, this vulnerability model can be used for other urban aquifers.