بررسی تحقیقات جریان پایه در ایران و جهان

در دو دهه گذشته تحقیقات متعددی در رابطه با موضوع جریان پایه رودخانه ها در کشور صورت گرفته است، اما تا کنون پژوهشی که به ‌طور جامع و ویژه به مرور تحقیقات جریان پایه رودخانه ‌ها بپردازد، صورت نگرفته تا حوزه ‌های مختلف این موضوع شناسایی و حوزه های مغفول مانده، معرفی و مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش، ابتدا با مرور منابع در سطح جهانی و کشوری، روند پیشرفت مطالعات در گرایش های مختلف این حوزه، بررسی و سپس، بر اساس روش آرشیوی به بررسی و طبقه‌ بندی پایان‌نامه‌ ها، مقالات و گزارشات چاپ شده در نشریات معتبر داخلی و کنفرانس‌ های مربوطه داخل کشور در دو دهه گذشته پرداخته شد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی حوزه های تحقیق در جریان پایه رودخانه ‌ها و تعیین حوزه ‌های کمتر توجه شده و مغفول مانده در تحقیقات داخل کشور است. مقالات بررسی شده در این پژوهش بر اساس قلمرو مکانی، روش تحقیق، تئوری، فنون تحلیل داده و موضوع، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که گرایش های پژوهشی تحقیقات جریان پایه در ایران، در چهار دسته عمومی قابل تقسیم بندی است که 28.21 درصد از پژوهش ‌ها مرتبط با گرایش کاربردی، 37.18 درصد به مقایسه و معرفی روش مناسب تفکیک جریان پایه، 19.23 درصد به بررسی عوامل موثر بر جریان پایه و 15.38 درصد نیز به استفاده عمومی و توصیف شرایط هیدرولوژیک منطقه پژوهش تعلق دارد. نتیجه کلی، بیانگر مطالعات محدود، فقدان روش های نوآورانه و جدید و تمرکز بر استفاده از روش ‌های معمول و تکراری و عدم توجه کافی از سوی مراکز علمی و پژوهشی کشور به این حوزه است.

investigation of base flow researches in iran and the world

during the last two decades, there has been a lot of research on the base flow issue in the country, but so far, no comprehensive and specific article review of base flow research has been conducted, untill the various aspects of this issue be identified and the cases ignored, be introduced and addressed. in this research, first, by literature review at the global and national level, the progress of studies in different fields of this issue were investigated and then dissertations, articles and reports published in international journals and related conferences have been classified and discussed for the past two decades. the main purpose of this research was to identify issues of research at base flow and to identify lesser and overlooked issues in country research. the articles reviewed in this research were analyzed based on spatial domain, research method, theory, data analysis techniques and topic. results showed that research orientation in base flow in iran can be divided into four general categories; 28.21% of studies related to applied orientation; 37.18% to comparison and introduction of proper baseflow separation method; 19.23% to investigation of factors affecting base flow and 15.38% to general use and description of hydrological conditions of the study area. the overall conclusion, indicates limited studies, lack of innovative, and focus on the use of conventional and repetitive methods and also lack of attention to this issue by scientific and research centers of the country.