مقایسه مقدار ذخیره کربن خاک در گونه‌های پهن‌برگ و سوزنی‌برگ، مطالعه موردی: آبخوان کوهدشت

تراکم دی‌اکسید کربن اتمسفر در اثر فعالیت‌های انسانی، روند گرم شدن کره زمین را بسیار افزایش داده است. جنگل‌کاری یکی از راهکارهای موثر برای جذب دی‌اکسید کربن و افزایش ذخیره کربن در بوم‌سازگان خشکی و کاهش گرمایش زمین است. این پژوهش، با هدف بررسی مقایسه میزان ذخیره کربن خاک در توده‌های درختی منطقه آبخوان کوهدشت و ارائه بهترین مدل رگرسیونی ذخیره کربن بر اساس تمامی مشخصه‌های خاک انجام گرفت. در هر یک از توده‌های 20 ساله انجیر، انار، پسته، بادام زراعی و سرو نقره‌ای و مرتع شاهد، تعداد 10 کرت 5×5 متر به‌صورت تصادفی انتخاب و داخل هر کرت از عمق‌های صفر تا 10، 30-10 و 50-30 سانتی‌متری خاک، نمونه‌برداری انجام و مشخصه‌های خاکشناسی (بافت خاک، کربن آلی، وزن مخصوص ظاهری، هدایت الکتریکی، درصد آهک و اسیدیته خاک) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان می‌دهد که مقدار میانگین ذخیره کربن خاک در گونه پسته (54.94 تن در هکتار) به‌طور معنی‌داری بیشتر از انجیر (50.23 تن در هکتار)، بادام زراعی (31.53 تن در هکتار)، انار (27.09 تن در هکتار)، سرو نقره‌ای (24.17 تن در هکتار) و مرتع شاهد (9.01 تن در هکتار) است. در بین توده‌های مورد بررسی، اجزا تشکیل‌دهنده بافت خاک، مقدار اسیدیته، کربن آلی، هدایت الکتریکی و وزن مخصوص ظاهری خاک، اختلاف معنی‌داری را نشان می‌دهد. همچنین، نتیجه رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که بافت خاک و مقدار اسیدیته به‌ترتیب از مهمترین اجزاء تاثیرگذار بر مقدار ذخیره کربن خاک بودند.

comparison of soil carbon stock in broadleaved and coniferous tree species, case study:kuhdasht aquifer

increased concentration of atmospheric carbon dioxide due to human activities has resulted in accelerated global warming process. forestation is the most effective way to absorb atmospheric carbon dioxide and store it in terrestrial ecosystems in order to reduce and mitigate global warming. this study aimed to investigate the comparison of soil carbon sequestration in various stands in ​​kuhdasht aquifer and to present the best regression model for carbon sequestration based on all soil characteristics. in each stand (20-year old) of ficus carica, punica granatum, pistacia vera, amygdalus lycioides and cupressus arizonica species as well as control rangeland, a number of 10 sample plots (5×5 m) were randomly selected and soil samples were taken in each plot at 0-10, 10-30 and 30-50 cm depths. all soil samples were transferred to the laboratory in order to measure soil characteristics including soil texture, organic carbon, bulk density, electrical conductivity, lime percentage and soil acidity. the results showed that the highest value of carbon sequestration in soil of pistacia vera stand (54.94 tha-1) significantly (p <%1) higher compared to other stands, followed by ficus carica (50.23 tha-1), amygdalus lycioides (31.53 tha-1), punica granatum (27.09 tha-1), cupressus arizonica (24.17 tha-1) and control rangeland (9.01 tha-1) stands. results also showed significant differences (p <%1) between the studied stands in terms of soil texture, acidity, organic carbon, electrical conductivity and soil bulk density. also, the result of stepwise regression indicated that soil texture and acidity were the most important components affecting soil carbon sequestration, respectively.