بررسی تاثیرات تغییر کاربری اراضی بر روی کیفیت آب رودخانه شاوور

حفاظت و استفاده بهینه از منابع آب از اصول توسعه پایدار هر کشور است. آب ‌های سطحی جاری یا رودخانه‌ ها یکی از مهمترین منابع آب هستند که نقش مهمی در تامین آب مورد نیاز بخش‌ های مختلف مانند کشاورزی، صنعت، شرب و تولید برق دارند. رودخانه شاوور که یکی از رودخانه ‌های مهم و تاثیرگذار شهرستان شوش به‌ شمار می ‌رود، به‌ دلیل استفاده از آب آن در کاربری ‌های شهری و کشاورزی کیفیت آن حائز اهمیت است. کاربری اراضی و تغییرات آن تاثیر بسزایی بر کیفیت آب رودخانه ‌ها دارد، در پژوهش حاضر، تاثیرات تغییر کاربری اراضی بر روی کیفیت آب رودخانه شاوور در دوره زمانی 1393-1363 بررسی شد. نقشه ‌های کاربری اراضی مربوط به سال ‌های 1363 و 1393 به کمک تصاویر ماهواره‌ ای تهیه شد و سپس، تغییرات کاربری اراضی بررسی شد. نتایج نشان داد، در سری داده‌ های مورد مطالعه، روند معنی‌ دار وجود دارد و افزایش اراضی مسکونی و کشاورزی و کاهش اراضی مرتعی و جنگلی را در پی داشت. سپس، در دوره مطالعاتی روند تغییرات عوامل کیفی آب رودخانه شاوور به کمک آزمون من کندال و نمودار ها بررسی شد. نتایج نشان داد، روند کلی تغییرات پارامتر های hco3 ،cl ،tds ،ec ،ca ،mg و so4 در دوره زمانی مورد مطالعه، افزایشی بوده است. با توجه به تغییر معنی‌ دار پارامترهای مورد مطالعه می‌ توان دریافت، افزایش اراضی مسکونی و کشاورزی و کاهش اراضی مرتعی و جنگلی، باعث کاهش کیفیت آب رودخانه شاوور در طی دوره مورد مطالعه شده است.

Evaluation of impacts of land use change on Shavoor River water quality

Conservation and utilization of water resources are principles of sustainable development of each country. Surface waters or rivers are one of the most important water resources which have important role in supplying water demands in different sectors such as agriculture, industry, drinking water and energy. Shavoor River which is one of the effective rivers in Shoosh City is important due to its quality in water urban and agricultural usages. Land use and its changes have important effects on river water quality. In this research, the effect of land use change is investigated in water quality of Shavoor River in 19852015. For this reason, land use maps of 1985 and 2015 were prepared by satellite imageries and land use changes were investigated. Results showed an increase in residential and agricultural lands and a reduction in rangelands and forests. Also, the changing trend of water quality factors in Shavoor River was studied with MannKendall test and graphs. Results demonstrated that the changes overall trend of Hco3, Cl, TDS, EC, Ca, Mg and So4 were increasing in the period. According to meaningful changes of parameters, it can be concluded that the increase in residential and agricultural lands and reduction in rangelands and forests cause the water quality of Shavoor River in the study period.