تحلیل فراوانی خشکی رودخانه با استفاده از توزیع‌های آماری رایج و پیشرفته، مطالعه موردی: رودخانه‌های غرب دریاچه ارومیه

برآورد دوره بازگشت فرایندهای هیدرولوژیکی نظیر دبی سیلابی، دبی بیشینه، خشکی و غیره رابطه مستقیم با انتخاب تابع توزیع برازش مناسب با داده‌ های سری زمانی دوره آماری دارد. هرچه داده ‌های تولیدی ناشی از تابع توزیع برازش و داده ‌های واقعی اختلاف کمتر و همبستگی بیشتری داشته باشند، قطعا دوره بازگشت محاسبه شده به واقعیت نزدیک ‌تر است و احتمال خطا تا حد زیادی کاهش می ‌یابد. به همین دلیل، باید سعی شود متناسب با داده ‌های موجود، بهترین تابع توزیع برازش انتخاب شود. در این پژوهش با استفاده از دبی روزانه رودخانه ‌های غرب دریاچه ارومیه و همچنین، روش سال میانگین، داده ‌های حجم خشکی رودخانه ‌های مذکور استخراج شد. چند توزیع مطرح از هرکدام از توزیع ‌های پیوسته نظیر توزیع پیوسته پیشرفته مقادیر حدی تعمیم‌یافته و ویک بای، توزیع پیوسته غیر صفر ارلانگ، توزیع پیوسته کران دار جانسون اس بی و توزیع پیوسته بی کران نرمال برای برازش داده ‌های حجم خشکی رودخانه ‌های غرب دریاچه ارومیه در دوره آماری 38 ساله استفاده شد. سپس، نتایج تمام مدل ‌های توزیع با استفاده از آزمون ‌های نکویی برازش اندرسون دارلینگ و کولوموگروفاسمیرنف مقایسه و به‌ترتیب اولویت درجه‌بندی شدند. همچنین، مدل ‌های منتخب، با استفاده از آزمون ارزیابی، مورد ارزیابی قرار گرفتند و همبستگی داده ‌های آمار توصیفی تاریخی و داده ‌های آمار توصیفی مدل شده به‌دست آمد. نتایج حاصل از توزیع فراوانی داده‌های خشکی سه رودخانه مورد مطالعه نشان داد که از میان توزیع ‌های گروه پیوسته، توزیع‌های آماری پیشرفته ویک بای و جانسون اس بی بهترین توزیع را داشته و نسبت به روش‌های توزیع آماری رایج نیز عملکرد بهتری داشتند.