بررسی اثر استفاده از فاضلاب و کمپوست بر شاخص های رشد و جذب برخی عناصر غذایی در ریحان

به منظور بررسی اثر فاضلاب و کمپوست بر شاخص های رشد و تجمع برخی از عناصر کم مصرف و فلزات سنگین در گیاه ریحان، تحقیقی با سه نوع آب که شامل فاضلاب تصفیه شده (1w)، ترکیب 50 درصد فاضلاب خام و آب شرب (2w) و آب شرب (3w) و همچنین دو سطح کمپوست که شامل هشتاد تن در هکتار (1c) و بدون کمپوست (2c) در سه زمان برداشت (1t، 2t و 3t) در قالب آزمایش فاکتوریل و براساس طرح آماری کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط لایسیمتری انجام گرفت. لایسیمترها پس از ساخت، با خاک سه لایه پر و گیاه ریحان در آنها کاشته شد. نتایج نشان داد که اثر نوع آب بر کلیه صفات رشد و تجمع کلیه عناصر در گیاه (بجز روی در برگ) معنی دار است. بیشترین تجمع عناصر در 1w مشاهده شد. اثر کمپوست بر شاخص های رشد صرفاً بر ارتفاع بوته و بر کلیه عناصر اثر معنی داری داشت. بالاترین میانگین شاخص های رشد و عناصر در سطح 1c مشاهده گردید. اثر چین بر وزن خشک و ارتفاع بوته معنی دار بود و با تداوم چین، بر میزان شاخص های رشد و تجمع عناصر در برگ و ساقه افزوده شد. اثر متقابل فاضلاب و کمپوست فقط بر تجمع سرب و منگنز موجود در برگ معنی دار بود. همچنین اثر متقابل فاضلاب و چین فقط بر وزن های تر و خشک معنی دار گردید. بالاترین وزن تر (78/377) و وزن خشک (83/42 گرم) به ترتیب در 2t1w و 3t1w مشاهده گردید. بالاترین میزان سرب (17/0) و منگنز (28/53 میلی گرم بر وزن خشک) در 1c2w مشاهده شد.