تاثیر زمان تلقیح بر روی اجزا عملکردی گیاه سویا در برخی از خاک های آهکی خوزستان

در کشاورزی پیشرفته امروزی،‌ جنبه های اقتصادی و حفاظت محیط زیست به مفهوم جلوگیری از مصرف بی رویه کودهای شیمیایی و آلوده سازی خاک دو اصل انکار ناپذیر هستند که باید مورد توجه واقع شوند. استفاده از بیوتکنولوژی و کودهای بیولوژیک، روشی بسیار مناسب و ارزان برای تولید محصول است. سویا از جمله گیاهانی است که در کشت آن قابلیت استفاده از کودهای بیولوژیک و زادمایه ها وجود دارد. برای تعیین اثر زمان تلقیح برادی ریزوبیوم ژاپونیکم بر اجزا عملکردی گیاه سویا، پژوهشی در محدوده اراضی شهرستان بهبهان با 4 تیمار شاهد، تلقیح یک هفته، دو هفته و چهار هفته پس از کاشت در 3 تکرار و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. در این پژوهش روابط رگرسیونی بیوماس، عملکرد روغن و پروتیین، شاخص برداشت (hi)، تعداد غده های فعال و غیر فعال و برخی دیگر از مولفه های عملکرد گیاه مورد بررسی قرار گرفت. روابط بین اجزا عملکردی، آنالیز واریانس و مقایسات میانگین با استفاده از نرم افزار spss مطالعه گردید. نتایج به دست آمده نشان دهنده اثرات معنی دار تیمارها بر روی همه اجزای عملکردی به جز تعداد غلاف در بوته می باشد. تمامی صفات مورد بحث به جز میزان نیتروژن برگ سویا قبل از گلدهی در سطح 1 درصد تاثیرات معنی دار یافته اند. آنالیز همبستگی نشان دهنده روابط معنی دار و مثبت شاخص برداشت با تمامی اجزا عملکردی به جز نیتروژن برگ قبل از گلدهی می باشد. نتایج هم چنین حاکی از بیش ترین همبستگی مثبت و معنی دار بین عملکردهای روغن و پروتیین با تعداد گره های ریشه ای فعال می باشد. به طور کلی نتایج موید این مسیله است که با گذشت زمان از کاشت، تلقیح اثرات بیشتری بر روی تعداد گره های ریشه ای فعال داشته و حضور این گره های فعال عملکرد را افزایش داده اند و این تغییر زمان تلقیح به-عنوان مدیریت کاهش اثرات محدودیت های محیطی بر روی کارایی تلقیح در گیاه سویا موثر است.