بررسی روابط دانه گرده- مادگی در تلاقی دو زیر گونه از سیب زمینی زراعی با گونه های وحشی آلو تتراپلویید

موفقیت تلاقی های بین گونه ای در سیب زمینی ها عمدتاً بر پایه ناسازگاری پس تخمی بنام تیوری عدد توازنی آندوسپرم (ebn) یا پلوییدی موثر توجیه می شود که بر اساس آن دو گونه زمانی با هم تلاقی پذیر خواهند بود که از ebn یک سانی برخوردار باشند اما علاوه بر این در برخی تلاقی ها موانع پیش تخمی نیز مشاهده شده است. در این آزمایش تلاقی پذیری چهار گونه آلوتتراپلویید 2ebn (سولانوم آکول، استولونیفروم، فندلری و هیرتینگی) با 11 کلون متعلق به دو زیر گونه از سیب زمینی های زراعی اتوتتراپلویید 4ebn (سولانوم توبرزوم زیرگونه توبروزوم و زیرگونه آندیژنا) از نظر موانع پیش تخمی (رابطه گرده-مادگی) و میوه بندی و بذر دهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد علاوه بر تفاوت در ebn، ناسازگاری پیش تخمی نیز در این تلاقی ها شایع است. شیوع ناسازگاری پیش تخمی زمانی که گونه های وحشی به صورت والد ماده در تلاقی شرکت داده شدند کمتر از تلاقی های متقابل بود. در میان گونه های آلوتتراپلویید سولانوم آکول از کم ترین قابلیت نفوذ و سد کنندگی برخوردار بود و در بین دو زیر گونه زراعی نیز زیر گونه توبرزوم قابلیت سد کنندگی کمتری داشت. از مجموع 1169 گرده افشانی دو هیبرید از تلاقی توبروزوم × استولونیفروم، یک هیبرید از تلاقی توبروزوم × هیرتینگی و یک هیبرید از تلاقی توبرزوم × فندلری تولید شد. سه هیبرید اول تتراپلویید و هیبرید آخر هیپوتتراپلویید تشخیص داده شد.