اثر بنزیل آدنین (ba) و ساکارز بر رشد گیاه‌چه و تولید ریزغده‌ در سیب‌زمینی

دستیابی به ترکیب موثر و کارآمد از غلظت ساکارز و تنظیم‌کننده رشد بنزیل آدنین (ba) از عوامل موفقیت در تولید ریزغده سیب‌زمینی می‌باشد. در این آزمایش به‌منظور بررسی اثر غلظت‌ ba و ساکارز بر صفات رویشی گیاهچه‌های سیب‌زمینی و تولید ریزغده‌چه (میکروتیوبر) از آن‌ها، گیاهچه‌های سالم و عاری از بیماری رقم آریندا که در شرایط درون شیشه‌ای تولید شده بودند، تحت تیمار غلظت‌های مختلف ba و ساکارز در محیط‌کشت ms قرار گرفتند. این پژوهش به‌صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام شد. فاکتور اول غلظت ba در چهار سطح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 میکرومولار و فاکتور دوم غلظت ساکارز در سه سطح 30، 45 و 60 گرم در لیتر بود. برخی از صفات رشد گیاهچه شامل طول استولون، تعداد برگ، وزن‌تر ریشه، وزن خشک ریشه، وزن‌تر ساقه، وزن خشک ساقه، تعداد ریزغده، وزن‌تر ریزغده و درصد ماده خشک ریزغده‌ تولیدی اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که اثرات اصلی تنظیم‌کننده رشد ba روی تمامی صفات و ساکارز روی برخی از صفات معنی‌دار بود. اثرات متقابل ba و ساکارز فقط روی طول استولون و وزن ریزغده معنی‌دار شد. در بیش‌تر صفات رشد و هم‌چنین تعداد ریزغده و درصد ماده خشک آن، غلظت 50 میکرومولار بهتر از تیمار شاهد و دو غلظت بالاتر ba (100 و 150 میکرومولار) عمل کرد، اما غلظت 150 میکرومولار ba و تیمار شاهد وضعیتی نسبتاً شبیه به هم داشتند. با افزایش غلظت ساکارز از 30 به 60 گرم در لیتر صفات رشد گیاهچه بهتر شد و عملکرد آن‌ها نیز افزایش پیدا کرد.

effect of benzyl adenine (ba) and sucrose on plantlet growth and microtuber production in potato

achieving an efficient combination of sucrose and benzyl adenin (ba) concentration is one of the success factors in potato microtuber production. in this experiment in order to study the effect of different concentrations of ba and sucrose on plantlets growth traits and their production of microtubers, healthy plantlets of arinda cultivar were treated with different concentrations of ba and sucrose in ms culture medium in vitro. this research was conducted as a factorial experiment based on a completely randomized design. ba was used as the first factor with the concentrations of 0 (control), 50, 100 and 150 μm, and the second factor was sucrose at three concentration levels (30, 45 and 60 grams per liter). some plantlets growth traits including stolon length, leaf number, root fresh and dry weight, stem fresh and dry weight, number of microtuber, fresh microtuber weight and its dry matter percentage were measured. the results showed that the effect of ba on all traits was significant, while sucrose effect was significant on some of traits only. the effect of ba and sucrose interaction was significant only on stolon length and microtuber weight. in most of the growth traits, as well as the number of microtuber and its percentage of dry matter, the concentration of 50 μm ba had the better results compared to the two other concentrations (100 and 150 μm). nevertheless, there were the same results between 150 µm ba and control treatment in the most traits as well as microtuber productions. growth traits of plantlet and their yield improved by the change in sucrose concentration, from 30 to 60 grams per liter.