اثر نوع محیط کشت، ساکارز و ترکیب تنظیم‌کننده رشد بر ریشه‌زایی گیاهچه‌های ژربرا در شرایط درون شیشه‌ای

ژربرا یکی از مهم‌ترین گل‌های شاخه بریده و گلدانی است و به طور معمول به روش‌های کشت درون شیشه‌ای تکثیر می‌گردد. جهت سازگاری مطلوب گیاهچه‌های کشت بافتی، داشتن سیستم ریشه‌ای قوی حائز اهمیت می‌باشد. در پژوهش حاضر تاثیر نوع نمک محیط‌کشت، ساکارز و ترکیب تنظیم‌کننده رشد بر ریشه‌زایی گیاهچه‌های ژربرا مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً ‌تصادفی با 4 تکرار انجام شد. قبل از کشت، گیاهچه‌ها به‌مدت 5 دقیقه در محلول‌های اسید جیبرلیک (5 میلی‌گرم در لیتر)، ترکیب 5/2 میلی‌گرم در لیتر اسید جیبرلیک به همراه 5 میلی‌گرم در لیتر اسید ایندول استیک و آب مقطر به‌عنوان شاهد غوطه‌ور گردیدند و پس از آن در محیط‌کشت ½ ms و محیط‌کشت white تغییر یافته کشت گردیدند. هم‌چنین در محیط‌کشت‌های یاد شده، دو غلظت‌ صفر و 30 گرم در لیتر ساکارز نیز استفاده گردید. در پایان آزمایش پارامترهای رشدی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد گیاهچه‌های تولید شده در محیط‌کشت فاقد ساکارز دارای ریشه‌های کوتا‌ه‌تری بودند و کاربرد ساکارز در محیط‌کشت باعث افزایش بیش از 5/2 برابر طول ریشه تولید شده گردید. هم‌چنین در شرایط عدم حضور ساکارز، تعداد ریشه اصلی و ثانویه به‌شدت کاهش یافت و گیاهچه‌های تولید شده، وزن کم‌تری را به خود اختصاص دادند. در محیط‌کشت ½ ms حاوی ساکارز و فاقد ترکیب تنظیم‌کننده رشد، بیش‌ترین تعداد ریشه ثانویه و وزن خشک گیاهچه حاصل و تعداد ریشه اصلی قابل قبولی نیز تولید شد. بنابراین جهت ریشه‌زایی گیاهچه‌های ژربرا در شرایط درون شیشه‌ای، کاربرد محیط کشت ½ ms حاوی ساکارز و فاقد تنظیم‌کننده رشد توصیه می‌گردد.

effects of culture medium type, sucrose and growth regulator combination on gerbera plantlets rooting in vitro

gerbera is one of the most important cut flower and potted plant that normally propagated via tissue culture tecniques. for the suitable adaptation of plantlets in tissue culture, having a strong rooting system is crucial. so, in this study the effect of culture medium type, sucrose and hormonal combination on rooting of gerbera plantlets was investigated. factorial experiment was conducted in a completely randomized design with 3 factors and 4 replications. before culturing, plantlets were immersed in ga3 (5 mg/l), ga3 (2.5 mg/l) + iaa (5 mg/l) and distilled water for 5 minutes and after that, they were cultured in ½ ms or modified white media. also, in order to investigate the effect of sucrose on rooting of explants, the concentrations of 0 (control) and 30 g/l sucrose were used in the culture media. at the end of the experiment, different traits were measured. results showed that the produced plantlet in the non-sucrose medium had the shorter roots and the use of sucrose in the culture medium increased root length by more than 2.5 times. also, in the absence of sucrose, the primary and secondary root number fell sharply and the weight of plantlet reduced. hormon-free ½ ms medium containing 30 g/l sucrose led to the production of maximum secondary root number and dry weight as well as an acceptable number of main root. so, for in vitro rooting of gerbera plantlets, application of hormon-free ½ ms medium supplemented with sucrose is recommended.