اثر پیش‌تیمار هیومات پتاسیم و چای کمپوست بر بردباری آفتابگردان (hellianthus annuus) به خاک‌های آلوده به کادمیم

در خاک‌های آلوده استقرار ضعیف گیاه و در نتیجه کاهش زیست توده آن، کارآیی گیاه پالایی را کاهش می‎دهد. در این مطالعه اثر پیش‎تیمار بذر آفتابگردان با هیومات پتاسیم (300 میلی‎گرم در لیتر) و چای کمپوست (5:1) بر  میزان بردباری این گیاه تحت غلظت‌‏های مختلف کادمیم (صفر، 50 و 100 میلی گرم در کیلوگرم خاک) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در سال 1395-1394 انجام شد. نتایج نشان داد که به‌طور‌کلی وزن خشک ریشه، ساقه و برگ و هم‌چنین مقادیر کلروفیل های a و b در پاسخ به افزایش غلظت کادمیم در خاک کاهش و میزان کاروتنوئید، پرولین و نشت الکترولیتی افزایش یافتند. پرایمینگ بذر با هیومات پتاسیم و چای کمپوست اثر منفی آلودگی خاک با کادمیم بر پارامترهای مذکور را بهبود داد، اما تاثیر آن ها بر صفات موردبررسی متفاوت بود. تحت آلودگی کادمیم، هیومات پتاسیم باعث افزایش وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ، کلروفیل b، پرولین، غلظت کادمیم ریشه و اندام هوایی شد، اما چای کمپوست موجب افزایش معنی‎دار کلروفیلa  و کاروتنوئید گردید. هر دو تیمار پرایمینگ انتقال کادمیم را در گیاه آفتابگردان به‌طور معنی‎داری افزایش دادند. به‌طور‌کلی نتیجه‎گیری شد که کاربرد هیومات پتاسیم و چای کمپوست با افزایش میزان رنگدانه‎های فتوسنتزی و پرولین و کاهش میزان نشت الکترولیتی بردباری آفتابگردان را در خاک‌های آلوده به کادمیم افزایش داد.

pretreatment effect of potassium humate and compost tea on sunflower (hellianthus annuus) tolerance to cadmium contaminated soils

in contaminated soils, poor plant establishment and plant biomass reduction decrease the efficiency of phytoremediation. in this study, pretreatment effect of potassium humate (300 mg/l) and compost tea (5:1) on sunflower tolerance under different concentrations of cadmium (0, 50 and 100 mg/kg soil) was evaluated. a factorial experiment based on a completely randomized design was conducted with four replications, in 2016. results showed that increasing cadmium concentration significantly reduced root, stem and leaf dry weight, as well as the amounts of chlorophyll a and b, and increased carotenoids, proline and electrolyte leakage. seed priming with potassium humate and compost tea improved the negative effect of contaminated soil with cadmium on the above parameters, but their effects on the measured traits were different. root , stem  and leaf dry weight, chlorophyll b, proline content and root  and shoot cadmium concentration were increased due to the application of potassium humate under cadmium contamination. however, compost tea significantly increased chlorophyll a and carotenoid as well. both priming treatments significantly increased cadmium transfer factor for sunflower plant. in general, it can be concluded that, with potassium humate and compost tea the tolerance of sunflower plant improves in contaminated soils through photosynthesis pigments and proline content increment and electrolyte leakage decline.