اثر تلقیح پیش ‌کاشتی بذر با کودهای زیستی بر صفات مورفولوژیک و عملکرد کمی ارقام برنج

اهمیت تولید محصولات سالم در سال‌های اخیر سبب شده است تا روش‌های تولید و نهاده‌های به‌کار رفته موردتوجه قرار گیرند. در این راستا، آزمایشی دوساله به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات برنج کشور- رشت در سال‌های زراعی 1398 و 1399 با هدف کاهش معضلات ناشی از مصرف کودهای شیمیایی و جایگزینی آن‌ها با منابع زیستی طراحی و اجرا شد. عامل‌های آزمایشی شامل هشت سطح تلقیح: شاهد (بدون کاربرد کود)، سودوموناس، آزوسپیریلیوم، ازتوباکتر، آزوسپیریلیوم و سودوموناس، ازتوباکتر و سودوموناس، ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم، ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم و سودوموناس و دو رقم برنج هاشمی و گیلانه در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر تلقیح و رقم بر اجزای عملکرد و عملکرد ارقام برنج در سطوح احتمال پنج و یک درصد معنی‌دار بود؛ به‌طوری‌که بیش‌ترین ارتفاع بوته (119.6 سانتی‌متر)، تعداد پنجه (12.3)، تعداد خوشه در مترمربع (165.1)، تعداد دانه پر (126.3) و کم‌ترین تعداد دانه پوک (7) از تیمار ترکیبی ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم و سودوموناس حاصل شد. هم‌چنین، کاربرد تیمار ترکیبی ازتوباکتر و سودوموناس و آزوسپیریلیوم موجب افزایش 79.3 و 30.6 درصدی عملکرد شلتوک و زیست‌توده رقم هاشمی و افزایش 90.2 و 55.9 درصدی عملکرد شلتوک و زیست‌توده رقم گیلانه نسبت به تیمار شاهد شد. با توجه به نتایج، کاربرد تیمار ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم و سودوموناس به‌دلیل حفظ و بهبود برخی خصوصیات شیمیایی خاک شالیزار و جبران 47.4 و 56.7 درصدی عملکرد ارقام برنج هاشمی و گیلانه نسبت به تیمار مصرف کودهای شیمیایی توصیه می‌شود.

effect of grain pre-planting inoculation with biofertilizers on morphological traits and quantitative yield of rice varieties

in recent years, the importance of producing healthy crops has led to special attention to production methods and applied inputs used. for the purpose, a two-year factorial experiment was conducted a randomized complete block design with three replications at the research site of rice research institute, rasht, during 2019-2020 to reduce the problems caused by chemical fertilizers and replacing them with biological resources. experimental factors including eight levels of inoculation: control (without fertilization), pseudomonas, azospirillium, azotobacter, azospirillium and pseudomonas, azotobacter and pseudomonas, azotobacter and azospirillium, azotobacter, pseudomonas and azospirillium, and hashemi and gilaneh rice varieties were considered. the results showed that the effect of inoculation and variety on yield components and yield of rice varieties was significant at 5% and 1% probability levels, so that the highest plant height (119.6 cm), number of tillers (12.3), number of panicles per square meter (165.1), number of filled grain (126.3) and minimum number of unfilled grain (7) from the combined treatment of azotobacter and azospirillium and pseudomonas were obtained. also, application of combined treatment of azotobacter and pseudomonas and azospirillium increased 79.3% and 30.6% of paddy yield and biomass of hashemi variety and increased 90.2% and 55.9% of paddy yield and biomass of gilaneh variety compared to the control treatment. according to the results, the application of azotobacter, azospirillium and pseudomonas treatment is recommended due to maintaining and improving some chemical properties of paddy soil and compensating for 47.4% and 56.7% yield of hashemi and gilaneh rice varieties compared to chemical fertilizer treatment.