روابط بین برخی صفات ریخت‌شناسی با وزن خشک دانه و بوته در ژنوتیپ‌های کینوا (chenopodium quinoa willd.)

کینوا گیاهی است که عموماً به خاطر دانه خوراکی آن کشت می‌شود ولی به‌عنوان علوفه نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. به‌منظور مطالعه ارتباط بین 21 صفت ریخت‌شناسی در 70 ژنوتیپ کینوا، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس چندگانه نشان از تفاوت معنی‌دار بین ژنوتیپ‌های موردمطالعه بود. میانگین مربعات برای صفات وزن‌تر ساقه، تعداد برگ1 (54 روز بعد از کشت بذر)، وزن خشک برگ، وزن هزاردانه، تعداد برگ2 (زمان برداشت) و ارتفاع بوته2 (زمان برداشت)، و محتوی کلروفیل برگ1 (54 روز بعد از کشت بذر) معنی‌دار شد. نتایج مقایسه میانگین با آزمون دانکن نشان داد که ژنوتیپ g117 دارای بیش‌ترین وزن‌تر ساقه (33.35 گرم)، تعداد برگ1 (74.16 عدد) و وزن خشک برگ (5.62 گرم) بود. بیش‌ترین وزن هزاردانه در ژنوتیپ g83 با 2.70 گرم برآورد شد. بر اساس نتایج تجزیه علیت، بیش‌ترین اثر مستقیم را وزن خشک خوشه بر وزن خشک برگ و وزن خشک دانه داشت. نتایج تجزیه علیت با استفاده از داده‌های خام (با تکرار) و میانگین داده (میانگین تکرارها) متفاوت بود. در هر دو حالت فوق وزن خشک خوشه دارای بیش‌ترین اثر مستقیم بر وزن خشک دانه و وزن خشک بوته داشت. با توجه به متوسط صفات مرتبط با عملکرد دانه و برگ، ژنوتیپ g117 به‌عنوان ژنوتیپ برتر معرفی می‌گردد.

relationships between some morphological traits with grain and plant dry weight in quinoa (chenopodium quinoa willd.) genotypes

quinoa (chenopodium quinoa willd.) is a plant that is commonly grown for its edible seeds but is also used as fodder. to study the relationship between 21 morphological traits of 70 quinoa genotypes, an experiment was conducted in the form of the randomized complete block design with three replications in the research farm of the faculty of agriculture of shahed university. the results of multiple variance analysis showed a significant difference among the studied genotypes. the mean squares were significant for stem wet weight (sww), number of leaves1 (54 days after seed sowing) (nl1), leaf dry weight (ldw), thousand-grain weight (tgw), number of leaves2 (harvest time) (nl2), plant height2 (harvest time) (ph2), and leaf chlorophyll content1 (54 days after seed sowing). the mean squares were significant for sww, nl1, ldw, tgw, and ph2. the results of the mean comparison with duncan’s test showed that the g117 genotype had the highest sww (33.35 g), nl1 (74.16) and the ldw (5.62 g). the highest tgw was estimated in genotype g83 with 2.70 g. the results of path analysis using raw data (with replications) were different from data with the mean data (mean of replications). in both cases, the panicle dry weight had the greatest direct effect on the grain dry weight and the plant dry weight. due to the average traits associated with grain and leaf yield, the g117 genotype is introduced as the superior genotype.