بررسی تغییرات رشدی گیاه کاهو (lactuca sativa) رقم (green tower mi) تحت تیمار قارچ زیستی تریکودرما و ورمی‌ کمپوست

قارچ تریکودرما و ورمی‌کمپوست، از عوامل مهم بهبوددهنده و محرک غیرمستقیم رشد در انواع گیاهان زراعی و باغی می‌باشند. این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی، تحت شرایط کشت بدون خاک در گلخانه، با 4 غلظت قارچ تریکودرما هاریزیانوم جدایه bi: 0 درصد (شاهد)، 10 درصد، 20 درصد و 30 درصد حجم 60 لیتری آب مصرفی و دو سطح ورمی‌کمپوست: شاهد (عدم استفاده از ورمی‌کمپوست) و 50 درصد حجم گلدان (کوکوپیت و پرلیت (2:1)) با 6 تکرار با بررسی تاثیر بر خواص مورفولوژیکی گیاه کاهو رقم (green tower mi) پایه‌ریزی و اجرا شد. وزن‌تر ساقه، برگ و ریشه براساس نتایج حاصل در تیمار غلظت 10 درصد قارچ به‌ترتیب در بیش‌ترین سطح 363.75 گرم، 325.08 گرم و 26.35 گرم مشاهده شد. هم‌چنین در تیمار کاربرد ورمی‌کمپوست، بیش‌ترین وزن‌تر ساقه (377.41 گرم)، وزن‌تر برگ (348.87 گرم) و وزن‌تر ریشه (24.11 گرم) را نسبت به عدم کاربرد داشت. بیش‌ترین تعداد برگ (36عدد)، قطر ساقه (20.64 میلی‌متر) و سطح برگ (211.25 سانتی‌مترمربع بر گرم) در تیمار قارچ با غلظت 10 درصد مشاهده شد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاه کاهو تحت تیمار با ورمی‌کمپوست نسبت به تیمار شاهد به میزان 34/25 درصد افزایش یافت. بنابراین، با اثر مثبتی که در کاربرد ورمی‌کمپوست و قارچ تریکودرما بر روی خواص رشدی گیاه کاهو داشت، استفاده از این دو تیمار در کاشت این سبزی توصیه می‌شود. هم‌چنین به‌دلیل این‌که بین سطوح بالا قارچ تفاوت معنی‌داری نبود، می‌توان با صرفه‌جویی و هزینه کم‌تر، حتی با غلظت 10 درصد قارچ به نتیجه دلخواه و مطلوب رسید.

investigation of growth changes of lettuce (lactuca sativa) cultivar (green tower mi) under the treatment of trichoderma and vermicompost

trichoderma and vermicompost are important factors in improving and indirect growth stimulants in a variety of crops and orchards. this study is a factorial experiment based on a completely randomized design, under soilless cultivation conditions in the greenhouse, with 4 concentrations of trichoderma harizianum isolate bi: 0% (control), 10%, 20%, and 30% by volume of 60 liters of water and two levels of vermicompost: control (no use of vermicompost) and 50% of pot volume (cocopeat and perlite (2:1)) with 6 replications were established by studying the effect on morphological properties of lettuce cultivar (green tower mi). the highest weight of stem, leaf, and root based on the results of the 10% fungus concentration treatment was observed at the highest levels of 363.75 g, 325.08 g, and 26.35 g, respectively. also, in the application of vermicompost, the heavier stem fresh weight (377.41 g), leaf fresh weight (348.87 g), and root fresh weight (24.11 g) had the highest weight compared to non-application. the highest number of leaves (36), stem diameter (20.64 mm), and leaf area (211.25 cm-2 g) were observed in fungal treatment with a concentration of 10%. the antioxidant activity of lettuce treated with vermicompost increased by 25.34% compared to the control. therefore, with the positive effect of vermicompost and trichoderma on the growth properties of lettuce, the use of these two treatments in planting this plant is recommended. also, because there was no significant difference between the high levels of the fungus, it is possible to achieve the desired result with fewer savings and costs, even with a concentration of 10% fungus.