اثر تنش شوری بر برخی از شاخص‌های رشدی و خصوصیات فیزیولوژیکی ارقام انتخابی انار

به‌منظور بررسی اثر تنش شوری کلریدسدیم بر برخی از شاخص‌های رشدی ارقام تجاری انار و شناسایی رقم‌های متحمل به شوری، آزمایشی گلخانه‌ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان در سال‌های 1393 و 1394 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در پنج سطح شوری با آب شهری به‌عنوان تیمار شاهد (با هدایت الکتریکی 0.66 دسی‌زیمنس بر متر) و غلظت‌های 25، 50، 75 و 100 میلی‌مولار کلریدسدیم (به‌ترتیب دارای هدایت الکتریکی 3.35، 6.21، 9.72 و 14.35 دسی‌زیمنس بر متر بودند) و شش رقم انار ملس دانه قرمز اصفهان، ملس یزدی، شیرین شهوار، می‌خوش یزد، ملس ساوه و ملس یوسف‌خانی و با سه تکرار صورت پذیرفت. پس از سه ماه اعمال تنش شوری، برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان بررسی و اندازه‌گیری گردید. نتایج تحقیق نشان داد که با افزایش شوری، ارتفاع گیاه، اندازه برگ، وزن‌تر و خشک برگ و ریشه و محتوای کلروفیل گیاهان کاهش پیدا کرد، اما درصد نکروزه برگ، غلظت پرولین، مالون‌دی‌آلدئید، سایر آلدئیدها و قندهای محلول افزایش یافت. یافته‌های پژوهش مشخص نمود که در شرایط شوری تا میزان هدایت الکتریکی 6.21 دسی‌زیمنس بر متر، ارقام موردمطالعه تحمل قابل قبولی به شوری نشان دادند. در شوری‌های بالاتر، رقم ملس ساوه در صفات مرتبط با تحمل به شوری شامل کاهش کم‌تر در ارتفاع گیاه، وزن‌تر و خشک برگ، غلظت کلروفیل و مالون‌دی‌آلدئید همراه با میزان کم‌تر نکروزه برگ برتری نشان داد و لذا از نظر صفات مورد ارزیابی در آزمایش نسبت به سایر ارقام از تحمل به شوری بالاتری برخوردار بود.

effect of salinity stress on some growth indices, proline, aldehydes and soluble sugars in six iranian commercial pomegranate genotypes

in order to investigate the effect of salinity stress on the morphological and physiological characteristics of some iranian commercial pomegranate cultivars and possible identification of salinity tolerant cultivar, a greenhouse experiment conducted in agricultural college of lorestan university in 2015. the experiment carried out as factorial based on randomized complete blocks design with five salinity levels and three replicates. the levels of salinity based on urban water was include 0, 25, 50, 75 and 100 mm sodium chloride (with ec equal to 0.66, 3.35, 6.21, 9.72 and 14.35 ds/m, respectively), and six pomegranate cultivars including malas dane ghermez esfahan, malas yazdi, shirin shahvar, meykhosh yazd, malas saveh and malas yousofkhani. after three months of salt stress, some morphological, physiological and biochemical characteristics of the plants were examined and measured. the results of this study showed that with increasing salinity, plant height, leaf size, the fresh and dry weight of leaf and root, and chlorophyll content of plants decreased, but leaf necrosis rate, the concentration of proline, malondialdehyde, other aldehydes, and soluble sugars increased. the research findings showed that in salinity conditions up to electrical conductivity of 6.21 ds/m, all cultivars showed acceptable tolerance to salinity. in higher salinity, malas saveh cultivar had superiority in salinity tolerance traits, including lower decrease in plant height, leaf fresh and dry weight, and chlorophyll and malondialdehyde concentrations along with lower leaf necrosis and therefore, for the traits evaluated in this experiment, than other cultivars had higher salinity tolerance.