مطالعه تنوع ژنتیکی در برخی ارقام جو (hordeum vulgar l.) با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره و صفات فیزیولوژیک فروکتان و نشت یونی تحت تنش سرمای دیررس بهاره

گیاهان همواره در معرض طیف وسیعی از تنش‏های محیطی ازجمله سرمای دیررس بهاره هستند که بر میزان رشد و تولید آن‏ها اثر می‏گذارند. هدف از این تحقیق، بررسی اثر تنش سرمای دیررس روی صفات فیزیولوژیک مرتبط با تحمل به تنش، شامل فروکتان و نشت‏یونی در مرحله زایشی بود. بدین‌منظور آزمایشی در شرایط کنترل شده (گلخانه) با مدل تجزیه مرکب در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی که شامل چهار محیط (سطوح دمایی c°8 (شاهد)، c°2+، c°0 و c°2-)، 20 رقم جو زراعی در سه تکرار، در دانشکده کشاورزی تربیت مدرس انجام شد. نتایج تجزیه واریانس حاصل از داده‏های فیزیولوژیک نشان داد که سطوح تنش سرما، رقم و اثر متقابل رقم در سرما برای هر دو صفت در سطح احتمال 1 درصد معنی‏دار بود. نتایج مقایسه میانگین و نیز تجزیه بای‏پلات صفات فیزیولوژیک نشان داد گوهران و جلگه متحمل‏ترین و ریحان 03 و ماکوئی حساس‏ترین ارقام به تنش سرما می‏باشند. برای بررسی تنوع ژنتیکی در بخش مولکولی از 14 جفت آغازگر ریزماهواره استفاده شد. میانگین محتوای چندشکلی برابر 0.40 برآورد شد. ارقام با ضریب تشابه جاکارد و روش تجزیه خوشه‏ای با مدل complete linkage گروه‏بندی شدند و 20 رقم جو زراعی در چهار گروه قرار گرفتند. نتایج تجزیه ارتباطی با استفاده از تجزیه رگرسیون گام‌به‌گام، حاکی از ارتباط بالای (بالاترین ضریب تبیین، r2)، نشانگر ebmac0674 با صفت نشت‏یونی (34.3) و نشانگر bmag0173 با صفت فروکتان (20.8) بود.

study on genetic diversity of some barley (hordeum vulgare l.) cultivars using ssr marker and physiological traits, froctun and ion leakage under late spring cold stress

plants are always exposed to a vast range of environmental stress including the late spring cold stress which affects their growth and production. the purpose of this research was to investigate the effect of late cold stress on the physiological traits, associated with stress tolerance that consists of fructan and ion leakage in the reproductive stage.to this end, an experiment was conductedin a controlled condition (greenhouse)with a combined analysis modelbased on a completely randomized designinfour media (control temperature level of +8°c, +2°c, 0°c, and -2°c) for 20 cultivars of barley and three replicationin the faculty of agriculture of tarbiat modarres university, iran. the results of the analysis of variance showed that cold stress levels, cultivar, and interaction of cultivar on cold were significant for all the traits at 1% probability level. the results of comparing the mean and biplot analysis of physiological traits showed that gohran and jelgeh are the most tolerant and reyhan 03 and makoei are the most sensitive cultivars to cold stress. to study the genetic diversity in the molecular segment, 14 pairs of microsatellite primers were used and the average polymorphism content was estimated as much as 0.40. the cultivars were grouped by the jacard similarity coefficient as well as cluster analysis method via the complete linkage model, and 20 cultivars of barley were divided into 4 groups. the results of correlation analysis using stepwise regression analysis showed a high correlation (r2) for ebmac0674 indicator with ion leakage trait (34.3) and bmag0173 indicator with fructan trait (20/8).