اثر عوامل مختلف کشت بر میزان قهوه‌ای ‌شدن ریزنمونه نخل خرما (phoenix dactylifera l.) در شرایط درون شیشه‌ای

یکی از مشکلات تکثیر خرما در کشت بافت، قهوه‌ای شدن ریزنمونه است. این پژوهش جهت تعیین اثر عوامل مختلف کشت بر میزان قهوه‌ای شدن ریزنمونه نخل ‌خرما در شرایط درون شیشه‌ای در قالب 5 آزمایش اجرا گردید. در آزمایش اول ضدعفونی سطحی ریزنمونه‌ها با هیپوکلریت سدیم 2.5% در دو حالت مختلف: یک مرحله‌ای و دو مرحله‌ای بررسی گردید. در آزمایش دوم از تیمار پوترسین در غلظت‌های صفر (0)، 4 و 8 میلی‌مولار استفاده شد. در آزمایش سوم تاثیر محیط کشت پایه ms کامل، ms1.2 و ms1.4، در آزمایش چهارم تاثیر سولفات روی و نانوذرات اکسید روی شامل ms بدون روی، ms به‌علاوه 2.43 و 4.86 میلی‌گرم بر لیتر روی و ms به‌علاوه 2.43، 4.86 و 9.72 میلی‌گرم بر لیتر نانواکسید روی موردبررسی قرار گرفتند و در آزمایش پنجم تاثیر سیستم‌های کشت (ظرف فیلتردار، ظرف بدون فیلتر و بیورآکتور تناوبی) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که ضدعفونی کردن در یک مرحله با هیپوکلریت‌سدیم 2.5% همراه با تکان شدید موثرتر از ضدعفونی در دو مرحله بود. نتایج حاصل از آزمایش دوم نشان داد که غلظت 4 میلی‌مولار پوترسین در کاهش میزان قهوه‌ای شدن نسبت به شاهد و غلظت 8 میلی‌مولار اثر بیشتری داشت. همچنین محیط پایه ms کامل و تیمار 4.86 میلی‌گرم بر لیتر روی، نتایج بهتری به‌ترتیب در آزمایشات سوم و چهارم نشان دادند. نتایج آخرین آزمایش نشان داد که کشت در ظروف شیشه‌ای با درپوش فیلتردار نسبت به ظروف کاملاً بسته و بیورآکتور تناوبی کم‌ترین میزان قهوه‌ای شدن را به همراه داشت.