ارزیابی خودسازگاری، زمان گل‌دهی و خصوصیات مورفولوژیکی برخی از ژنوتیپ‌های بادام برای دستیابی به انتخاب‌های برتر

بادام یکی از گونه های مهم جنس prunus از نظر اقتصادی می باشد. خودناسازگاری یکی از مشکلات مهم و محدودکننده در میزان تشکیل میوه و محصول دهی بادام می باشد. بنابراین شناسایی ارقام خودسازگار بادام اهمیت ویژه ای دارد. از مشکلات دیگر تولید بادام سرمای دیررس بهاره بوده که برای رفع آن باید ارقام دیرگل و مقاوم به سرمای بهاره معرفی کرد. بنابراین، آزمایشات زیر با هدف به‌دست آوردن ارقام خودسازگار و دیرگل برتر روی 90 ژنوتیپ بذری بادام در شهرستان آشتیان از توابع استان مرکزی صورت گرفت. در آزمایش اول میزان خودسازگاری ژنوتیپ ها مورد بررسی قرار گرفت که تعداد پنج ژنوتیپ 30، 42، 56، 63 و 82 نیمه خودسازگار تشخیص داده شدند. در آزمایش دوم زمان گل دهی ژنوتیپ ها مورد مطالعه قرار گرفت که زمان گل دهی 43 عدد از ژنوتیپ های مورد مطالعه از یک تا یازده فروردین ثبت شد که با توجه به اینکه در این زمان از سال احتمال سرمازدگی بهاره کاهش پیدا می کند لذا این ژنوتیپ ها می توانند کاندیدای خوبی به‌عنوان والد دیرگل در برنامه ها اصلاحی باشند و یا بعد از بررسی خصوصیات کمی و کیفی میوه، در صورت تایید به‌عنوان رقم تجاری مورد استفاده قرار بگیرند. از این تعداد، زمان گل دهی 10 عدد از ژنوتیپ ها (شامل ژنوتیپ های شماره 13، 14، 19، 31، 58، 62، 63، 76، 80 و 82) از تاریخ شش فروردین تا 11 فروردین ثبت شد که این ژنوتیپ ها به‌عنوان ژنوتیپ های دیرگل تا خیلی دیرگل طبقه بندی شدند. در آزمایش سوم؛ صفات رویشی و میوه ژنوتیپ های انتخاب شده به عنوان دیرگل و خیلی دیرگل (43 ژنوتیپ) مورد ارزیابی قرار گرفت و با توجه به خصوصیات یک بادام خوب از نظر تولیدکننده و مصرف کننده (دیرگلی، عملکرد زیاد، مغز بزرگ، رنگ مغز، طعم مغز و درصد مغز زیاد)؛ تعداد 13 ژنوتیپ شامل ژنوتیپ های شماره 3، 6، 13، 14، 23، 43، 57، 62، 63، 71، 77، 80 و 82 به‌عنوان ژنوتیپ های برتر معرفی شدند که برای احداث باغات بادام به باغداران توصیه می‌شوند.