شناسایی مولکولی فیتوپلاسمای همراه جاروک سنجد از برخی مناطق استان آذربایجان شرقی

در بازدیدهای سال های 1391 و 1392 علایم مشابه بیماری های فیتوپلاسمایی از قبیل زرد شدن برگ ها، ریزبرگی، کاهش فاصله میان‏گره ها و جاروک در تعدادی از درختان سنجد در استان آذربایجان شرقی مشاهده شد. در همین راستا، پس از نمونه‏برداری، از رگبرگ درختان سنجد مشکوک به آلودگی با فیتوپلاسما و از درختان بدون علایم به طور جداگانه dna کل استخراج گردید. نمونه های dna از نظر آلودگی به فیتوپلاسما با آزمون واکنش زنجیره ای پلی‏مراز (pcr) مستقیم و آزمون  pcrدو مرحله ای (nested-pcr) مورد بررسی قرار گرفتند و قطعات مورد انتظار به ترتیب با اندازه های تقریبی 1600 و 1200جفت باز از 14 نمونه دارای علایم بیماری تکثیر شد در حالی که قطعه‏ای از نمونه های سالم درpcr  تکثیر نیافت. به منظور تعیین جایگاه فیلوژنتیکی، محصول pcr یکی از نمونه های مثبت تعیین ترادف شد. جستجو در بانک جهانی ژن و آنالیز فیلوژنتیکی نشان داد که ترادف به دست آمده با فیتوپلاسماهای گروه زردی مینا (16sri) طبقه‏بندی می‏شود. بر اساس علائم بیماری، تکثیر قطعه ی مورد انتظار در آزمون pcr و آنالیز فیلوژنتیکی، بیماری جاروک سنجد در استان آذربایجان شرقی ماهیت فیتوپلاسمایی دارد و فیتوپلاسمای همراه متعلق به گروه rna ریبوزومی 16sri می باشد. این اولین گزارش از وجود بیماری جاروک سنجد از استان آذربایجان شرقی می باشد.