ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های مختلف گلرنگ به مگس گلرنگ acanthiophilus helianthi rossi (diptera, tephritidae) در کشت پاییزه

برای بررسی مقاومت تعداد ده ژنوتیپ گلرنگ، شامل: ˝سینا، آلمانه درشت، محلی مرند، il111، محلی اصفهان، 411، سیریان ، لساف ، دینسر و s541 در کشت پاییزه، به مگس گلرنگ، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گریزه سنندج در طی دو سال زراعی (9190 و 9291) انجام شد. در این آزمایش شاخص­های شدت و میزان آلودگی، خسارت، عملکرد، وزن هزار دانه و درصد روغن در کرت­های مختلف، محاسبه و مورد مقایسه قرار ­گرفتند. نتایج تجزیه واریانس درصد غوزه­های آلوده، تعداد لارو شفیره، درصد و تعداد بذور صدمه دیده، وزن هزار دانه، درصد روغن دانه و عملکرد محصول بیانگر وجود اختلاف آماری معنی­دار در سطح یک درصد بین تیمارهای آزمایشی بود. بر اساس مقایسه­ی میانگین داده­ها، ژنوتیپ­های محلی اصفهان و لساف بیشترین و ژنوتیپ سیریان  کمترین درصد غوزه­های ­آلوده را دارا بودند. هم­چنین ژنوتیپ­های­ محلی اصفهان  بیشترین و ­محلی مرند کمترین تعداد لارو و شفیره را در غوزه داشتند. از نظر درصد بذور صدمه دیده، ژنوتیپ لساف از سایر ژنوتیپ­ها حساس­تر بود و به لحاظ تعداد بذور صدمه دیده، ژنوتیپ محلی اصفهان  بیشترین و ژنوتیپ­های سیریان و محلی مرند کمترین تعداد بذور صدمه دیده را داشتند. بر اساس نتایج  به دست آمده، ژنوتیپ­های مورد بررسی در دو گروه اصلی قرار گرفتند. گروه اول که کمترین درصد غوزه­های آلوده، کمترین تعداد لارو و شفیره در غوزه و پایین­ترین درصد و تعداد بذور صدمه دیده را دارا بودند و می­توان آن­ها را به طور نسبی مقاوم به مگس گلرنگ برشمرد که شامل ژنوتیپ­های: سیریان، محلی مرند، سینا، 411 و il111 بودند و در بین آن­ها رقم  سیریان و ژنوبیپ­ محلی مرند، مقاوم­تر بودند. گروه دوم که بیشترین درصد غوزه­های ­آلوده، بیشترین تعداد لارو و شفیره در غوزه و بالاترین درصد و تعداد بذور صدمه دیده را دارا بوده و می­توان آن­ها را حساس به مگس گلرنگ در نظر گرفت، عبارت بودند از: ژنوتیپ­های محلی اصفهان، لساف،s541، دینسر و آلمانه درشت که در این بین، ژنوتیپ­های محلی اصفهان و لساف از بقیه حساس­تر بودند.