کارایی حشره‌کشی پایا، یک فرمولاسیون ایرانی خاک دیاتومه، علیه حشرات کامل شپشه ی گندم sitophilus granarius (l.)، روی گندم، جو، برنج و ذرت

چکیدهدر این پژوهش اثر نوع غله، دز و زمان درمعرض گذاری روی کارایی حشره کشی پایا (فرمولاسیون ایرانی خاک دیاتومه) علیه حشرات کامل شپشه ی‌ گندم sitophilus granarius (l.)، بررسی شد. آزمایش‌ها در دمای 2 ± 26 درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و تاریکی مداوم انجام شدند. مرگ و میر حشرات کامل روی دانه‌های گندم، جو، برنج و ذرت تیمار شده با دزهای 125/0، 25/0، 5/0، 1 و 5/1 گرم بر کیلوگرم پس از 1، 2، 7 و 14 روز شمارش شد. برای بررسی تولید نتاج، کلیه حشرات کامل پس از 14 روز از ظروف تیمار حذف شدند و پس از 45 روز تعداد حشرات کامل به تفکیک زنده و مرده شمارش شد. طبق نتایج، اثر سه فاکتور روی مرگ و میر معنی‌دار بود. مرگ و میر پس از 1 و 2 روز در تمامی دزها و روی هر چهار غله بسیار کم بود. پس از 7 روز، بیشترین تلفات روی ذرت و حداکثر حدود 40 درصد بود. کارایی حشره‌کشی پایا تنها روی ذرت و پس از 14 روز در دزهای 1 و 5/1 گرم بر کیلوگرم (به ترتیب 83/95 و 14/90 درصد) قابل توجه بود. تولید نتاج در اثر استفاده از پنج دز روی جو و سپس گندم (به ترتیب 75/14 تا 75/25 و 75/4 تا 75/21 عدد حشره‌ کامل در هر ظرف) بیشتر بود. کمترین میانگین تولید نتاج نیز به ترتیب روی برنج (0 تا 25/0) و ذرت (5/0 تا 11/3) دیده شد که در تمامی دزها فاقد اختلاف معنی‌دار بودند. طبق نتایج، برای جلوگیری از افزایش جمعیت در نسل‌های f2 و پس از آن، کنترل 100 درصدی حشرات کامل این آفت به ویژه روی جو و گندم الزامی می‌باشد.واژه های کلیدی: تولید نتاج، خاک دیاتومه، شپشه‌ گندم، غلات، مرگ و میر.