بررسی تنوع و غنای گونه ای شته های گندم و معرفی کفشدوزک های شکارگر آنها درارومیه، استان آذربایجان غربی

چکیدهاستان آذربایجان غربی منطقهای کوهستانی در شمال غرب ایران واقع است که از پتانسیل بالایی در تولید غلات برخوردار می باشد. تنوع شته های فعال در مزارع گندم این استان از سال 1389 تا 1390 به مدت دو سال مورد بررسی قرار گرفت و علاوه بر محاسبه تنوع گونه ای شته های غلات، دشمنان طبیعی آنها نیز شناسایی شدند. در این مطالعه تعداد شش گونه شته زیانآور غلات و پنج گونه کفشدوزک از مهمترین دشمنان طبیعی آنها طی مراحل مختلف رویشی گندم جمع آوری شدند. در سال 1389 گونه schizaphis graminum (rondanii) از بیشترین میزان فراوانی برخوردار بود و گونه غالب در نظر گرفته شد. بیشترین میزان غنای گونه ای شته های غلات جمع آوری شده به تعداد پنج گونه در اواسط اردیبهشت ماه سال 1389 به ثبت رسید. بیشترین میزان شاخص تنوع شانن (81/1) در تاریخ 12/2/89 و کمترین میزان این شاخص (65/0) نیز مربوط به تاریخ 10/4/89 بود. در سال 1390 گونه metopolophium dirhodum (walker) با بیشترین میزان فراوانی، گونه غالب در نظر گرفته شد. بیشترین میزان غنای گونه ای شته های غلات در سال 1390 در اواخر خرداد ماه مشاهده شد. بیشترین میزان شاخص تنوع شانن (25/1) فروردین سال، در تاریخ 26/1/90 و کمترین میزان این شاخص (81/0) نیز مربوط به تاریخ 25/2/90 بود. واژههای کلیدی: پراکنش، دشمن طبیعی،شته، گندم، شاخص، غنای گونه ای.