تنوع نوکلیوتیدی نواحی ژنومی ژن های مقاومت به زنگ قهوه ایLr29 و Lr47 در لاین های گندم نان (Triticum aestivum L.)

چکیدهزنگ قهوه ای یکی از بیماری های مهم گندم است که خسارت زیادی به محصول آن وارد می کند. تولید ارقام مقاوم، روشی موثر، زیست محیطی و کم هزینه برای کاهش خسارت آن است. هدف این مطالعه، جداسازی و توالی یابی ژن-های lr29 و lr47 انتقال یافته به گندم بترتیب از agropyron elongatum و triticum speltoides در هفت لاین گندم نان با درجات متفاوت مقاومت به زنگ قهوه ای بود. با استفاده از جفت آغازگر اختصاصی برای ژن lr47، قطعه ای با طول 396 جفت باز با پنج چارچوب قرایت آزاد (orf) در لاین های مورد مطالعه تکثیر و توالی یابی شد. دامنه ایجاد شده توسط این قطعه با 37 اسید آمینه با پروتیین آگلوتنین جوانه گندم که یک پروتیین ضد میکروبی است 36 درصد همولوژی نشان داد. هم ردیف کردن این توالی با اطلاعات موجود در بانک اطلاعاتی ncbi بیانگر شباهت 99 درصدی آن با ژن ساکارز سنتتاز نوع یک گندم نان بود. تنوع نوکلیوتیدی ژنlr47 در لاین های مورد مطالعه برابر با 0041/0 برآورد شد. همچنین رقم حساس بولانی دارای یک فقدان بزرگ به اندازه 48 نوکلیوتید در انتهای '3 غیر رمز کننده بود که آن را از بقیه لاین ها متمایز می کرد. طول قطعه تکثیری ژن lr29 برابر با 160 جفت باز بود که به ترتیب شباهت 91 و 90 درصدی با ژن استیل کوآنزیم a کربوکسیلاز گندم نان وaegilop stauschii نشان داد. در توالی این ژن 28 جایگزینی تک نوکلیوتیدی باتنوع نوکلیوتیدی 0589/0 وجود داشت. نسبت جایگزینی های همنام و غیرهمنام در ژن هایlr47 وlr29 به ترتیب نشان دهنده گزینش منفی و مثبت برای این ژن ها در لاین های مورد ارزیابی بود. واژه های کلیدی: جایگزینی همنام و غیر همنام، چارچوب قرایت آزاد، زنگ قهوه ای، گندم نان.