اثر دما بر برخی پارامترهای زیستی کفشدوزک Menochilus sexmaculatus (Fabricius) با تغذیه از شته‏ سبز انار Aphis punicae Pass.

چکیده ویژگی‌هایی مانند دوره رشدی کوتاه‌تر، باروری بالاتر و درشتی بدن دشمنان طبیعی حشرات، برای تولید انبوه آن‌ها به عنوان عوامل کنترل زیستی با اهمیت هستند. یکی از شکارگرهای مهم آفات در باغ های ایران کفشدوزک menochilus sexmaculatus (col.: coccinelidae) است. در این پژوهش تاثیر شش دمای ثابت، 5/17، 20، 5/22، 25، 5/27 و 30 درجه سانتی گراد بر دوره رشد این کفشدوزک با تغذیه از شته سبز انار aphis punicae (hem.:aphididae) در شرایط آزمایشگاهی با رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی بررسی شد. میانگین طول دوره‏ رشدی از تخم تا حشره کامل در این دماها به ترتیب 62/0 ±83/26، 24/0 ±35/19، 16/0 ±02/16، 12/0±66/11، 20/0±45/10و 33/0±35/13 روز بود. نتایج نشان داد که طول دوره‏ رشد و نمو با افزایش دما تا 5/27 درجه سانتی گراد کاهش می‏یابد. کمترین میزان مرگ و میر در دمای 5/22 درجه سانتی گراد مشاهده شد. اثر دما بر طول هر یک از دوره‏های رشدی کفشدوزک معنی‏دار بود. هم‏چنین مشخص شد که میزان بقای کفشدوزک با فاصله گرفتن از دمای بهینه، در دماهای بالاتر و پایین‏تر کاهش می‎یابد. آستانه‏های پایین دمای رشد برای مرحله‏ تخم، لارو، شفیره و کل دوره تخم تا حشره‏ کامل با تغذیه از شته سبز انار به ترتیب 69/10، 22/12، 83/12 و 55/11درجه‏ سانتی گراد به‏دست آمد و آستانه پایین دمای رشد برای مراحل رشدی بالا بهترتیب 25/32، 33/83 ،33/33 و 66/166 درجه-روز تخمین زده شد. بر پایه نتایج این پژوهش دمای بهینه برای رشد این کفشدوزک 25 تا 5/27 درجه‏ سانتی گراد است.واژه های کلیدی: آستانه پایین رشد، درجه-روز، شته سبز انار، کفشدوزک.