تخمین آستانه پایین دما و نیاز گرمایی رشد و نمو کرم ساقه خوار ذرت Sesamia cretica (Lep., Noctuidae) با استفاده از مدل های خطی روز- درجه و ایکموتو و تاکایی

چکیدهآستانه پایین دمای رشد و نمو و نیاز گرمایی مراحل مختلف فنولوژیک آفات،از جمله اطلاعاتی است که برای تهیه مدل پیش آگاهی آفات به منظور پیش بینی زمان ظهور هر یک از مراحل فنولوژیک آن در طبیعت مورد نیاز است. در همین راستا، در پژوهش حاضر آستانه پایین دمای رشد و نمو (صفر رشدی) و نیاز گرمایی مراحل مختلف فنولوژیک کرم ساقه خوار ذرت،sesamia cretica lederer با استفاده از دو مدل خطیروز-درجه و ایکموتو و تاکایی برآورد شد. طول دوره رشد و نمو مراحل نابالغ کرم ساقه خوار ذرت در پنج دمای (1±) 18، 5/20، 24، 27 و30 درجه سانتی گراد، دوره روشنایی : تاریکی، 16 : 8 ساعت و رطوبت نسبی 10±50 درصد تعیین شد. برای تغذیه مراحل لاروی آفت از ساقه های بریده شده ذرت استفاده شد. بر اساس شاخص های آماری، ازبین دو مدل مورد بررسی، مدل ایکموتو و تاکایی نیاز گرمایی و آستانه پایین دمای رشد و نمو کرم ساقه خوار ذرت را با دقت بالاتری نسبت به مدل خطی روز-درجه برآورد نمود. بر اساس تخمین مدل یاد شده، آستانه پایین دمای رشد و نمو مراحل رشدی تخم، لارو، شفیره و کل دوره نابالغ کرم ساقه خوار ذرت به ترتیب97/13، 45/13، 57/12 و 27/13 درجه سانتی گراد و نیاز گرمایی مراحل یاد شده به ترتیب 44/68، 73/328، 16/140 و 43/537 روز- درجه سانتی گراد بود.واژه های کلیدی: دمای صفر رشدی، زمان فیزیولوژیک رشد و نمو، مدل خطی، sesamia cretica