شناسایی قارچ‌هایی از تیره‌های chaetomiaceae و didymellaceae همراه با علائم بیماری‌های برگی و تنه درختان جنگلی در ناحیه زاگرس

کوه‌های شهیون و سالندکوه (دزفول، خوزستان)، کبیرکوه (آبدانان، ایلام) و ززوماهرو (الیگودرز، لرستان) بخش‌های بسیار کوچکی از جنگل‌های زاگرس در ایران را تشکیل می‌دهند. در فاصله سال‌های 1400-1398، تعداد 50 نمونه بیمار از درختان جنگلی شامل زالزالک، افرا، بلوط، بنه، بادام کوهی و کنار دارای علائم سوختگی برگ‌، لکه‌برگی، پوسیدگی میوه، خشکیدگی، زوال و مرگ سرشاخه‌ها جمع آوری گردید. تعداد 153 جدایه قارچی روی محیط کشت سیب‌زمینی-دکستروز-آگار (pda) بدست آمد که 17 جدایه از آن‌ها بر اساس تلفیق ویژگی‌های ریخت‌شناختی و توالی ژن‌های نشانگر مورد شناسایی قرار گرفتند. ویژگی‌های ریخت‌شناختی و شاخص‌های رشدی جدایه‌ها روی محیط‌های کشت آرد یولاف-آگار (oa) و pda بررسی شدند. ناحیه its-rdna (در بعضی جدایه‌ها) و بخش‌هایی از ژن‌های tub2 (تمام جدایه‌ها) و rpb2 (در بعضی جدایه‌ها) تکثیر و توالی‌یابی شدند. توالی‌های به دست آمده با استفاده از الگوریتم جستجوی بلاست در بانک داده‌های ژنی ncbi مقایسه شدند و تجزیه و تحلیل تبارشناختی آنها بر اساس یک یا چند ناحیه ژنی انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصله در تحقیق حاضر، گونه‌های chaetomium anastomosans، c. ascotrichoides، c. subglobosum، didymella pomorum، d. prolaticolla و paramicrosphaeropsis iranica از میزبان های دارای علایم بیماری شناسایی شدند. با توجه به منابع موجود، این اولین گزارش از گونه‌های c. anastomosans، c. subglobosum و d. prolaticolla برای میکوبیوتای ایران است. همچنین، میزبان‌های جدیدی برای گونه‌های c. anastomosans (بنه، بلوط و زالزالک)، c. ascotrichoides (افرا)، c. subglobosum (بلوط) و p. iranica (بادام کوهی و بنه) گزارش شد.

identification of some fungal species in chaetomiaceae and didymellaceae families associated with foliar and trunk diseases symptoms on forest trees in the zagrosian region

mountains of shahiyoon and salandkooh (dezful, khuzestan), kabirkooh (abdanan, ilam) and zazomahroo (aligoodarz, lorestan) constitute small parts of the zagrosian forests in iran. during 2020-2022, 50 symptomatic samples from forest trees including acer sp., amygdalus scoparia, crataegus sp., pistacia atlantica, quercus brantii and ziziphus sp., showing leaf blight, leaf spot, fruit rot, decline and dieback, were collected. totally, 153 fungal isolates were obtained on potato–dextrose–agar medium (pda), of which 17 were identified at species level based on combination of morphological characteristics and sequence data of marker genes. morphological characteristics and growth rate were evaluated on oat -meal - agar (oa) and pda. the its-rdna region (in some isolates) and part of the tub2 (in all isolates) and rpb2 (in some isolates) genes were amplified and sequenced. the obtained sequences were compared using blastn search algorithm in ncbi database and their phylogenetic analyses were performed based on single or multiple genomic regions. accordingly, the isolates were identified as follow: chaetomium anastomosans, c. ascotrichoides, c. subglobosum, didymella pomorum, d. prolaticolla, and paramicrosphaeropsis iranica. based on literature, this is the first record of c. anastomosans, c. subglobosum and d. prolaticolla for the mycobiota of iran. in addition, new hosts for c. anastomosans (p. atlantica, q. brantii and crataegus sp.), c. ascotrichoides (acer sp.), c. subglobosum (q. brantii) and p. iranica (a. scoparia and p. atlantica) are reported.