بررسی سمیت و اثرات رفتاری ایندوکساکارب، ولیام‌تارگو و پروفنوفوس روی زنبور پارازیتوئید habrobracon hebetor در شرایط آزمایشگاهی

زنبورهای جنس habrobracon  از مهم ترین پارازیتوئیدهای تعدادی از آفات بالپولکی می باشند. کارایی پارازیتوئیدها می تواند به وسیله کاربرد حشره کش ها تحت تاثیر قرار گیرد. جهت استفاده توام عوامل کنترل زیستی و شیمیایی در مدیریت آفات، شناخت اثر و انتخابی بودن آفت کش ها بر روی عوامل کنترل زیستی ضرورت دارد. در این بررسی، اثر کشندگی و غیرکشندگی حشره کش های ایندوکساکارب، ولیام تارگو و پروفنوفوس روی مراحل مختلف زیستی و برخی پارامترهای رفتاری این پارازیتوئید مورد بررسی قرار گرفت. غلظت توصیه شده مزرعه ای حشره کش های ولیام تارگو و پروفنوفوس باعث ایجاد مرگ ومیر 100 درصد روی حشرات کامل شدند. مقادیر lc50 حشره کش های ایندوکساکارب، ولیام تارگو و پروفنوفوس بر روی حشره کامل به ترتیب 172.5، 4.4 و 2.9 میلی گرم ماده موثره بر لیتر بود. نتایج نشان داد در بین ترکیبات مورد آزمایش، پروفنوفوس بالاترین سمیت را روی حشرات کامل داشت. غلظت های توصیه شده مزرعه ای ایندوکساکارب و ولیام تارگو روی مراحل نابالغ زنبور پارازیتوئید سمیت پایینی داشتند. اثر  lc30حشره کش های مذکور بر روی واکنش تابعی به عنوان یک شاخص مهم رفتاری پارازیتوئیدها هم مورد مطالعه قرار گرفت. واکنش تابعی در شاهد و تیمارها از نوعii  تعیین شد و بیشترین و کمترین نرخ حمله به ترتیب در تیمارهای شاهد و پروفنوفوس مشاهده گردید. همچنین بیشترین و کمترین زمان دستیابی هم به ترتیب در تیمارهای پروفنوفوس و شاهد با مقادیر 0.992 و 0.507 ساعت مشاهده شد. بررسی اثر غلظت lc30 این سه حشره کش بر رفتار جهت یابی زنبور پارازیتوئید با استفاده از دستگاه الفکتومتر نشان داد که زنبور پارازیتوئید، لاروهای تیمار نشده را به لاروهای تیمار شده ترجیح می دهد. نتایج نشان داد که پروفنوفوس اثرات منفی بر روی زنبورهای پارازیتوئید دارد. با توجه به سمیت بالای ولیام تارگو روی حشرات کامل زنبور به نظر می رسد ایندوکساکارب می تواند حشره کش مناسب تری برای استفاده در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات باشد.

toxicity and behavioral effect of indoxacarb, voliam targo and profenofos on habrobracon hebetor

habrobracon hebetor is an important ectoparasitoid of several lepidopteran pests. the efficiency of parasitoids would be affected by insecticides applications. integrating the application of biological control agents and insecticides for pest management requires knowledge about impact and selectivity of the insecticides on biological control agents. in this study, the lethal and sublethal effects of indoxacarb, voliam targo and profenofos were evaluated on different life stages and some behavioral responses of the parasitoid. field recommended rate of voliam targo and profenofos caused 100 % mortality on adult female wasps. based on bioassay tests, the lc50 values of indoxacarb, voliam targo and profenofos on adult stage were 172.5, 4.4 and 2.9 mg a.i./l, respectively. the result of bioassay experiments on adult stage showed that profenofos had higher toxicity against adult stage compared to indoxacarb and voliam targo. field recommended rate of indoxacarb and voliam targo had low toxicity on immature stages of the parasitoid. the effect of lc30 of the tested insecticides on functional response as an important behavioral factor of parasitoids was also studied. the functional response of the parasitoid revealed a type ii functional response in control and all of insecticides treatments. this study showed that the control and profenofos treatment had the shortest and longest handling time, respectively. the highest and lowest maximum attack rate was observed in profenofos and control treatments with 0.992 and 0.507 h, respectively. evaluation of sublethal effects of indoxacarb, voliam targo and profenofos on orientation behavior of the wasp by olfactometer showed that the parasitoid preferred untreated host larvae compared with treated host larvae by tested insecticides. results showed that profenofos had more negative effects on the parasitoid. due to the high toxicity effect of voliam targo on adults, it seems that indoxacarb would be a more suitable insecticide for using in integrated pest management programs.