اثر بازدارندگی از رشد پنج اسانس‎ گیاهی و دو گونه‌ قارچ آنتاگونیست trichoderma روی برخی از گونه‌های بیماریزای گیاهی جنس fusarium

در پژوهش حاضر، توانایی بازدارندگی از رشد میسلیومی پنج اسانس گیاهی آویشن ‏شیرازی، پونه کوهی، ترخون و دو گونه اسطوخودوس بر علیه جدایه‌های شش گونه مهم بیماریزای fusarium شاملfusarium graminearum um29 ، f. graminearum um89، f. verticillioides، f. brasilicum، f. oxysporum f. sp. lentis و f. oxysporum f. sp. lycopersici و دو قارچ آنتاگونیست trichoderma harzianum و t. viride، در پنج غلظت (75، 150، 300، 600 و 1000 میکرولیتر بر لیتر) به روش اختلاط با محیط کشت pda مورد بررسی قرار گرفتند. اجزای شیمیایی اسانس ها با استفاده از دستگاه gc-ms مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین تاثیر بازدارندگی از رشد گونه‌های trichoderma harzianum t447 و t. viride t125 به دو روش کشت متقابل و اثر ترکیبات فرّار آنها بررسی شد. نتایج آنالیز gc-ms نشان داد که تیمول و کارواکرول، ترکیبات اصلی اسانس آویشن شیرازی و نپتالاکتون و 1،8-سینئول ترکیبات اصلی پونه کوهی محسوب می‏ شوند. اسانس آویشن شیرازی در غلظت 300 میکرولیتر بر لیتر، رشد میسلیومی اغلب گونه هایfusarium  مورد بررسی را به طور کامل مهار نمود. نتیجه آزمایشات کشت متقابل تیمار‌ها نشان داد بیشترین درصد بازدارندگی در تعامل بین جدایه t. viride و قارچ بیماری‏زای f. brasilicum با میانگین 64.78 درصد و کمترین مقدار آن در تعامل بین جدایه t. harzianum  و قارچ‌ بیماریزای f. oxysporum f. sp. lycopersici  با میانگین 36.52 درصد می باشد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، اسانس آویشن شیرازی و t. harzianum t447 و t. viride t125 پتانسیل بالایی در بازداری از رشد میسلیومی قارچ های مورد بررسی از جنس fusarium داشتند. ارزیابی های گلخانهای و مزرعه ای  جهت بررسی کارایی آنها در کنترل این بیماگرها ضروری می باشد.

mycelial inhibitory effects of five essential oils and two antagonistic trichoderma species against some plant pathogenic fusarium species

in this study, inhibitory effects of five plant essential oils (eos), including zataria multiflora, nepeta sp., lavandula stoechas, l. officinalis and artemisia dracunculus, on fusarium graminearum um29, f. graminearum um89, f. verticillioides, f. brasilicum, f. oxysporum f. sp. lentis, and f. oxysporum f. sp. lycopersici and two antagonistic fungi trichoderma harzianum and t. viride at five concentrations (75, 150, 300, 600 and 1000 μl/l) by mixing with pda medium was studied. the chemical composition of eos was explored by gc-ms. also, the inhibitory effect of trichoderma (t. harzianum t447 and t. viride t125) was investigated by dual culture assay and the effect of volatile compounds methods. based on gc-ms results, thymol and carvacrol were identified as main constituents of z. multiflora eo, and nepetalactone and 1,8-cineole were the major components of nepeta sp. eo. zataria multiflora eo at concentration of 300 μl/l completely inhibited mycelial growth of the majority of fusarium species evaluated in this study. the results of dual culture assay revaled the highest percentage of inhibition in the interaction between t. viride and f. brasilicum with a mean of 64.78% and the lowest in the interaction between t. harzianum and f. oxysporum f. sp. lycopersici with a mean of 36.52%. according to our results, z. multiflora eo and t. harzianum t447 and t. viride t125had high mycelial growth inhibitory potential against fusarium spp. greenhouse and field assays are necessary to further evualte their efficacy in control of these plant pathogens.