کارایی روش های مختلف نمونه برداری از جمعیت ملخ ایتالیایی calliptamus italicus (linnaeus, 1758) (orthoptera: acrididae)

یکی از مسایل اساسی در بررسی جمعیت حشرات، انتخاب روش نمونه گیری مناسب می باشد، نمونه ی خوب باید دقیق، نااریب و منطبق بر پارامتر جامعه باشد و روش نمونه گیری هزینه ی نمونه برداری را افزایش ندهد. بنابراین مقایسه ی کارایی نمونه گیری و هزینه و دقت خالص نسبی از اهم مسایل نمونه برداری علمی می باشد. در این بررسی کارایی روش های مختلف نمونه برداری از جمعیت ملخ ایتالیایی calliptamus italicus (orthoptera: acrididae) در مراتع منطقه ی خدا آفرین در دو سال 1389 و 1390 مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه گیری با سه اندازه ی مختلف کوادرات (0.64، 1.44 و 4 متر مربع)، تور حشره گیری و روش علامتگذاری و شکار مجدد انجام گرفت. زمان نمونه برداری به عنوان شاخصی از هزینه ثبت شد. نتایج نشان داد که تخمین کوادرات های با اندازه های مختلف مشابه، ولی دقت خالص نسبی کوادرات بزرگ تر بیشتر بود. رابطه ی معنی داری بین تخمین تور حشره گیری با کوادرات ها مشاهده نشد، ولی هر یک دقیقه تور زدن معادل تقریبی 2.36 متر مربع نمونه گیری تعیین شد. بر این اساس تور حشره گیری روشی کم هزینه و غیر دقیق تعیین گردید که فقط می تواند به منظور نمونه برداری های فوری برای تصمیم گیری در مدیریت آفت به کار رود. روش علامتگذاری و شکار مجدد نیز نمی تواند برای تخمین جمعیت این حشره به کار رود.

Efficacy of Different Sampling Methods of Italian Locust, Calliptamus italicus (Orthoptera: Acrididae)

Abstract Choosing a suitable sampling method is a crucial step in insect population studies. A good sample must be precise, unbiased and consistent to population parameter and meanwhile shouldn’t increase costs. Therefore comparison of different sampling methods in terms of relative net cost, and relative net precision (RNP) is the most important task of a scientific sampling. In this study, efficacy of different sampling methods of Italian locust, Calliptamus italicus L. (Orthoptera, Acrididae) was studied in pastures of Khodafarin region in 20102011. Quadrats of three sizes (0.64, 1.44 and 4 m2), a standard sweep net and markrecapture methods were adopted for sampling. Costs were recorded as time consumed for sampling. Estimates by quadrats of different size were similar, while RNP was higher for 4m2 quadrat. Sweeping for a minute provided a rough insignificant estimate of population size per 2.36 m2. Sweep net was determined as a costeffective, low precision method, which may be used only as a tool for quick decisions in IPM programs. Markrecapture method is not consistent for population estimations of the Italian locust.