بررسی تبارزایی دو جدایه‌ی ایرانی ویروس موزاییک رگه‌ای گندم (wheat streak mosaic virus) بر اساس ناحیه‌ی کد کننده‌ی پروتئیناز nia-pro

ویروس موزاییک رگه‌ای گندم (wsmv) wheat streak mosaic virus از ویروس‌های خسارت زای غلات مربوط به خانواده potyviridae و جنس tritimovirus است. در این تحقیق، nia-pro که یکی از مهم‌ترین پروتئینازهای این ویروس می‌باشد، مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور 116 نمونه‌ی علائم‌دار گندم از مزارع خراسان شمالی، خراسان جنوبی و آذربایجان غربی جمع آوری و به منظورشناسایی اولیه، کلیه‌ی نمونه ها با آزمون الایزا آزمایش گردیدند و تعداد 10 نمونه در مقابل آنتی بادی اختصاصی wsmv واکنش مثبت نشان دادند. این 10 نمونه‌ مثبت در گلخانه روی گیاه گندم تکثیر و با آغازگر اختصاصی مربوط به توالی کامل nia-pro در آزمون rt-pcr سنجش شده و قطعه‌ای به طول 732 جفت باز تکثیر گردید. سپس دو جدایه متفاوت از نظر جغرافیایی مربوط به آذربایجان غربی و خراسان شمالی، همسانه سازی و تعیین ترادف شد. در مقایسه‌ی ترادف‌های به دست آمده در این تحقیق با ترادف های موجود در ژن بانک، دو گروه تشکیل شد. جدایه‌های ایرانی مربوط به این مطالعه در گروه یک، زیر گروه ib و مجزا از جدایه‌های اروپایی و جدایه ایرانی که در تحقیقات پیشین تعیین توالی شده بود و نزدیک به جدایه آمریکایی (nc-001886)، بودند قرار گرفتند. بررسی مکان‌های برشی در ژن niapro نشان داد که مناطق برش، در این پروتئین حفاظت شده است، جایگزینی تعدادی اسید آمینه در مکان‌های حفاظت شده نظیر توالیgksh در محل 124-121، a/t در جایگاه 154و گلوتامین با آلانین در جایگاه 208 در جدایه‌های ایرانی مشهود بود. تحقیق حاضر اولین بررسی جدایه‌های ایرانی در ناحیه‌ی کد کننده مذکور می‌باشد.