بررسی مهارت‌‌های تفکر انتقادی در رمان‌‌های برگزیده نوجوان فارسی دهه 80 براساس فهرست پیتر فاسیونه

پژوهش حاضر به بررسی مهارت‌‌های تفکر انتقادی در رمان‌‌های نوجوان تالیفی - گروه سنی د و ه - در دهه 80 شمسی پرداخته است. نمونه‌های این پژوهش در قالب دوازده رمان نوجوانان، به صورت هدفمند و طبق نظر 26 نفر از متخصصان ادبیات کودک انتخاب شده است. روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی قیاسی است. تحلیل رمان‌‌ها بر اساس مهارت‌‌های تفکر انتقادی فاسیونه است که شامل شش مهارت تفسیر، تحلیل، ارزشیابی، استنباط، توضیح و خودتنظیمی است. در این پژوهش کنش‌‌ها، عملکردها و گفت‌وگوهای ‌‌شخصیت‌‌های داستان بر اساس شش مهارت تفکر انتقادی فاسیونه سنجیده شده است. شخصیت‌‌های رمان پارسیان و من: کاخ اژدها (1) بیش از بقیه رمان‌‌ها مهارت‌‌های تفکر انتقادی را به کار برده‌‌اند. در همه رمان‌‌های مورد بررسی مهارت تفسیر بیش از بقیه مهارت‌‌ها به کار گرفته شده است و پس از آن مهارت تحلیل و توضیح، و سپس مهارت خودتنظیمی و استنباط به میزان برابر در رتبه چهارم، و مهارت ارزشیابی با کمترین میزان در رتبه آخر قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌‌دهد که داستان‌‌های معمولی در صورتی که دارای کیفیت ادبی مناسبی باشند، می‌‌توانند به عنوان وسیله‌‌ای آموزشی مورد استفاده قرار گیرند.