بررسی شگردهای جلوه‏گری مقوله‏های «اقتدار و آزادی» در داستان‏های فارسی کودک

به ‌نظر می‌رسد که بحث درباره روشن‌سازی و کوشش در حل پارادوکس اقتدار و آزادی یکی از مهمترین مسیله‌های فلسفه‌ ادبیات کودک است. هدف این مقاله آن است که شگردهای جلوه‏گری مقوله‏های «اقتدار و آزادی» در داستان‏های فارسی کودک کشف و بررسی شود. این پژوهش با روش تحلیل تاملی به بررسی شش کتاب داستانی تصویری منتخب فارسی «حقیقت و مرد دانا»، «ماهی سیاه کوچولو»، «توکایی در قفس»، «خاله سوسکه با کی ازدواج کرد؟»، «افسانه‏ سیمرغ» و «کفش‏های هیپا و شیپا» از مجموعه ده داستان برگزیده فارسی خواهد پرداخت. پرسش‏های پژوهش عبارت‌اند از، شگردهای کتاب داستانی ‏تصویری فارسی در تحقق بخشیدن به مقوله‏های «اقتدار و آزادی» کدام‌اند؟ آیا نوع شگردهای یادشده و شیوه‏ استفاده از آنها در شش اثر فارسی متفاوت است؟ همچنین کدام شگردها تقویت‌کننده قدرت تفکر و خلاقیت کودک است؟ نتایج نشان می‏دهد که شگردها و عناصر داستانی چون درونمایه‏ پنهان، پیام با ماهیت آزادی‏بخشی، پی‏رنگ باز، زاویه‏ دید عینی یا نمایشی، چندصدایی در متن و تصویر، شخصیت‏پردازی پیچیده و پویا و غیرمستقیم، غلبه‏ تصویر بر متن و استفاده هرچه بیشتر از شگردهای تمرکززدا در جهت تقویت قدرت تفکر، تصمیم‏گیری، خلاقیت و انتخاب کودک است.